Vatandaş bilimi projelerinin sonuçları hakkında bilgi vermelerine yardımcı olma girişimleri, sıradan insanların etkili ve güvenilir bilim iletişim kurucuları olarak liderliği ele almalarına yol açmaktadır.

Vatandaş bilimi kısmen sosyal medyanın bir sonucu olarak çiçek açsa da, iletişim kurmak için kullandığımız kanallar da öyle. Buna yanıt olarak, bazen etrafımızda bir filtre baloncuğu oluşturarak, diğerlerini engellerken dünyayı kendi görüşümüzü güçlendiren iletişimlere yönelmeye çalışırız.

Seçici dinleme

Seçici dinleme eğilimi, zamanımızın önemli konuları üzerinde uzlaşmayı engeller. En kötüsü, yanlış bilgi, sahte haber ve önyargılar tartışmalara sızıyor ve güveni baltalıyor.

Erasmus Tarih, Kültür ve İletişim Fakültesi yardımcı öğretim üyesi Dr. Jason Pridmore, BILIMSEL keşiflerle ilgili gelişmiş iletişim yoluyla bilime olan güvenin nasıl geliştirileceğini inceleyen TRESCA projesini koordine ediyor.

Ekibi kurulu kurum ve medyada giderek artan bir güvensizlik yaşamış olsa da, haberlerin hepsi de kötü değil.

DR Pridmore, "Bilim iletişimcilerine bakmanın bir sonraki adımına geçmeden önce dostlarımıza ve aileme, siyasi bakış açılarına veya bilim perspektiflerine güvenmeye eğilimliyiz." dedi.

Aynı zamanda ekibi, bir bilgi parçasını kontrol etme konusunda şaşırtıcı derecede yüksek bir istekliliğimiz olduğunu da ortaya atmıştı.

‘İnsanlar her şeyi isteyerek dinlemez. Onlar biraz daha ihtiyatlı hale geldiler." dedi. "Bence COVID-19 pandemisi bize bilgi edindiğimizi sorguladı ve insanlar olayları kendileri kontrol etmeye ve görmeye istekliler.

Kalite sayıları

TRESCA projesi, Kurzgesagt ile işbirliği yaptı. Proje, 18 milyondan fazla aboneye sahip bir film, bir animasyon stüdyosu ve YouTube kanalında yayınlandı.

Alman merkezli Kurzgesagt kanalı, stilize animasyonları kullanarak karmaşık bilimsel konuları kolayca anlaşılabilir bir şekilde açıklama konusunda uzmanlaşmıştır. Kanalın videoları yaklaşık 2 milyar izlenme yaşıyordu.

Uzmanlar ve bilim iletişimcilerinin karşı karşıya olduğu zorluklar üzerine Kurzgesagt, yazma sırasında 9 milyondan fazla görüşle bilim iletişimi hakkında son derece başarılı bir video oluşturdu.

DR Pridmore, "en ilginç bulgularımızdan biri, üretim derecesini araştırmamızdaki gerçekle, sahip olduğumuz güven ile ilişkilendirmemizdi." dedi. Kurzgesavgt’in birinci sınıf animasyonları ve üretim değerleri, insanların kendilerine ne kadar güvendiğini doğrudan etkiler.

Rosa Arias, bilim fordeğişiminin CEO'su ve kurucudur. AB ve NEWSERA projesinin, bilim hakkında bir iletişim aracı olarak vatandaş biliminin potansiyelini artırmayı amaçlayan koordinatörü. Yüksek kaliteli ve özel iletişim materyallerine öncelik vermede, özellikle de vatandaş bilim projeleri için kilit rol oynadığını kabul ediyor.

‘Vatandaş bilimi uygulayanlar olarak, bu kişilerle nasıl etkili bir iletişim kuracağınızı bilmeniz gerekir. Bu iletişim politikayı etkilemek istiyorsanız politika belirleyicilerle, bunları da dahil etmek istiyorsanız sektörle nasıl etkili bir iletişim kuracağınızı bilmeniz gerekir. Ve verileri paylaşmak ve doğrulamak için bilim adamlarıyla." dedi. ‘Bu, mesajlarınızı, kanallarınızı ve stratejilerinizi her zaman uyarlamanız gerektiği anlamına gelir.’

Tüm konular geçerlidir

Merkezi İspanya, İtalya ve Portekiz'de bulunan NEWSERA projesinde yer alan 38 vatandaşlık bilim girişimi var. Ele aldıkları konuların çokluğu, bir vatandaş bilimi yaklaşımının sosyal bilimler ve beşeri bilimler de dahil olmak üzere şaşırtıcı derecede geniş bir toplumsal meydan okuma ve bilimsel alanda uygulanabileceğini gösteriyor.

Örneğin RiuNet, bir nehrin ekolojik durumunu tanılarken vatandaşlara yol gösteren bir vatandaş bilimi uygulamasıdır. Bu veriler, tatlı suyun daha iyi yönetilmesine ve korunmasına katkıda bulunabilir.

Genigma, araştırmacıların insan genomunun hangi kısımlarının kanser gelişiminde rol oynadığını anlamalarına yardımcı olacak genomik referans haritalarının inşasındaki vatandaşları içerir.

Gece Şehirleri projesi, insanları şehirlerin gece görüntüleri kataloğunu keşfetmeye ve bunları sınıflandırmaya davet ediyor. Bu durum insan sağlığı, ışık kirliliği ve ekoloji alanlarında etkilere yol açabiliyor.

‘Projeler, vatandaşlar için hemen erişilemeyen çok sayıda veri oluşturuyor. Fakat veriler toplumla ilgili, çünkü vatandaşlar için endişe verici konulara değiniyorlar." dedi.

NEWSERA, projelerin, iletişim faaliyetlerinin belirli hedef kitlelere yönelik etkinliğini ve etkisini ölçmeye yönelik göstergelerle birlikte özelleştirilmiş iletişim planları geliştirmesine yardımcı olur.

Bu destek, projelerin bulgularını nasıl sunacağını ve halka, bilim insanlarına, politika yapıcılara ve endüstriye daha sindirilebilir hale getiren bir şekilde nasıl ileteceklerini anlamasına yardımcı olur.

Kişisel boyutlara giriş

Arias, mühendislik geçmişi sayesinde endüstriyel kaynaklardan gelen koku kirliliği konusunda uzmandır. İnsanların nerede olurlarsa olsunlar kokularla ilgili algılarını kaydetmelerini sağlayan OdorCollect uygulaması geliştirdi. Böylece bu uygulama izlenebilir ve harekete geçilir.

Arias, "koku kirliliği gibi bir konuda vatandaşlar, günlük hayatlarında maruz kaldıkları kirlilik türü konusunda endişe duymaları ve bunun hakkında bir şeyler yapmak istemeleri nedeniyle, sürece dahil oluyorlar." dedi. ‘Ve OdorCollect gibi bir uygulama kullanarak vatandaşlar bilim iletişim kuracıları haline geliyor.’

Aktif katılımcılar iletişimi bilim insanlarından, gazetecilerden veya politika yapıcılardan farklı şekilde kullanıyorlar ve bu mesajlarla vatandaşlara yönelik mesajlar geliyor.

Arias, "farklı kanallar da kullanıyorlar." dedi. ‘Örneğin, her gün mahallelerinde birbirleriyle konuşuyorlar.’

Vatandaşlık biliminin bilim iletişimine getirdiği kişisel boyut Silke Voigt-Heucke tarafından da vurgulandı. Berlin Museum für Naturkunde’da yapılan halk bilimleri araştırmasından sorumludur.

Voigt-Heucke, "Güven için kişisel ilişkiler kurmalısınız ve bu yüzden de yerel vatandaş bilimi girişimleri çok önemlidir." dedi. ‘İnsanların, onları bölen diğer tüm etkinliklerden ayrılabilecek bir aktivite etrafında toplanmasına yardımcı olabilirler.’

Bilim açık

"Vatandaşlar bilimi projeleri, bilimin öneri ve fikirler ve ortak yaratma için nasıl açık olduğunu gösterebilir." dedi.

Avrupa'daki mevcut bütün vatandaşlık bilim projelerini birbirine bağlayacak bir platform olan bilim projesi.

Voigt-Heucke, "Bunun fikri platformun bir ağ ağı olacağıydı," dedi. Son on yılda Avrupa genelinde vatandaşlık bilimi kuruldu. Projeler, önemli finansman sağladı ve pek çok ulusal platform kuruldu.

"Eksik olan, hepsini birbirine bağlayabilecek bir platformdu." diyor.

NEWSERA, AB vatandaşını kullanacak. Bilim platformu, üreteceğim iletişim planları için açık bir erişim deposu olarak kullanılacak. Planlar, pratisyen ve meraklı vatandaşların başvurabileceği vatandaş biliminin sonuçları ve faydaları hakkında nasıl iletişim kurulacağıyla ilgili ayrıntılı yönergeler içerir.

Arias, "Bu da, vatandaşlık bilimi uygulayıcılarının artık yalnız olmadığını hissetmelerine yardımcı oluyor." dedi.