BM bilim insanları, tehlikeli iklim değişmesinin temel nedenlerini sınırlayabileceğine inandıkları bir planı açıkladılar.

Önemli bir BM vücuduna göre, karbondioksit (CO2) emisyonlarında "hızlı, derin ve anında" kesintiler olması gerekiyor.

En kötü etkileri bile yok etmek için küresel CO2 emisyonlarının üç yıl içinde tepe noktasına gitmesi gerekiyor.

O zaman bile, dünyanın yüzyıldan orta yıllara kadar gökyüzlerinden CO2 emme teknolojisine ihtiyacı olacak.

Bilim adamlarının ve hükümet yetkililerinin rapor hattından her geçen geçen geçen tartışmalı bir onay toplantısı sonrasında, BM'nin Hükümetler arası İklim Değişikliği Komisyonu (IPCC) artık dünyanın son derece tehlikeli bir geleceği önlemek için neler yapabileceği konusunda rehberlik yayınladı.

Birincisi, kötü haber - hükümetlerin 2020 yılı sonuna kadar uygulamaya koymuş olduğu karbon miktarını azaltmaya yönelik bütün politikalar uygulansa bile, dünya bu yüzyıl içinde 3,2C'ye kadar ısınmaya devam edecek.

Bu bulgu, BM Genel Sekreteri Antonio Guterres'in öfkelerini çekti.

"Bazı hükümet ve iş dünyası liderleri tek bir şey söylerken, başka bir şey yapıyor. Basitçe söylemek gerekirse, yalan söylüyorlar. Ve sonuçlar felaket olacak."

Bu tür sıcaklık artışları gezegenimizin "eşi görülmemiş sıcaklık dalgaları, korkutucu fırtınalar ve yaygın su sıkıntıları" tarafından vurulduğunu görecek.

Araştırmacılar, bu kaderi önlemek için dünyanın bu yüzyıldaki veya 1,5 C'nin altındaki sıcaklıklarda yükseliş sürdürmesi gerektiğini söylüyor.

En iyi haber, bu en son IPCC özetinin Bay Guterres'in "canlı ve finansal açıdan sağlam bir tavır" olarak adlandırdığı şeylerde yapılabileceğini göstermesidir.

Ancak sıcaklıkların düşük tutulması enerji üretimi, sanayi, taşımacılık, tüketim modellerimiz ve doğaya yönelik muamelesi yönteminde büyük değişiklikler yapılmasını gerektirir.

IPCC'ye göre 1,5C'nin altında kalmak için yaptığımız, satın aldığımız, kullandığımız veya yediğimiz her şeyden kaynaklanan karbon emisyonlarının 2025'ye kadar zirveye ulaşması ve bu yüzyılın ortasına kadar hızla yuvarlanarak net-sıfıra ulaşması anlamına geliyor.

Bunu bağlam içinde sağlamak için, dünyanın son on yılda yaydığı CO2 miktarı, bu önemli sıcaklık eşiğinin altında kalmamız için bize kalan miktarın aynısıdır.

Eindhoven Teknoloji Üniversitesi sosyo-Teknik Yenilik ve İklim Değişikliği Profesörü IPCC baş yazarı Heleen de Coninck, "Raporda, ısınmayı 1,5°C'ye sınırlamamız için şu anda ya da hiç noktaya ulaştığımızı söylüyor." dedi.

Verdiği demeçte "2025 yılından önce sera gazı emisyonlarımızı zirveye çıkarmalıyız ve daha sonra bunları çok hızlı bir şekilde azaltmalıyız.

"Ayrıca, ısınmayı 1,5 C'ye sınırlamak için yüzyılın ikinci yarısında, 2050'den kısa bir süre sonra negatif emisyonlar veya karbondioksit giderimi yapmamız gerekecek."

Araştırmacılar, önümüzdeki birkaç yılın kritik önem taşıdığını, çünkü emisyonlar 2030 yılına kadar azaltılamadığı takdirde, ısınmayı bu yüzyılın sonlarına doğru sınırlandırmak imkansız hale gelecek.

Kısa vadede bunun anahtarı enerji üretimimiz olacaktır. Neyse ki, son on yılda %85 oranında düşen güneş paneli ve rüzgar türbinleri hiç bu kadar ucuz olmamıştı.

IPCC onay oturumunda gözlemci olan Greenpeace'ten Kaisa Kosonen, "hem savaşları hem de iklim kaosunu besleyen fosil yakıtlar için oyun sona erdi." dedi.

"Yeni fosil yakıt gelişmelerine ve şimdiden erkenden kapatmamız gereken kömür ve gaz santrallerine yer yok."

Ancak yazarlara göre, diyet ve yaşam tarzlarının da değişmesi gerekiyor ve büyük karbon tasarrufları için büyük bir kapsam mevcut.

"Yaşam tarzlarımızda ve davranışlarımızda değişiklik yapılmasını sağlamak için doğru politikaların, altyapının ve teknolojinin uygulamaya koyması, sera gazı emisyonlarında 2050 yılına kadar %40-70'lik bir azalmaya neden olabilir. Bu, önemli düzeyde dokunulmamış bir potansiyel sunuyor." dedi.

"Kanıtlar, bu yaşam tarzı değişikliklerinin sağlığımızı ve sağlığımızı iyileştirebileceğini de gösteriyor."

Bu, hükümetlerin yürümeyi ve sağlıklı beslenmeyi teşvik etmek ve çok daha elektrikli araçlar için altyapıyı yerleştirmek için daha fazlasını yaptığı anlamına gelir.

Raporun en tartışmalı yönlerinden biri, karbondioksit atmosfere salınmasıyla ilgilidir.

Bu, ağaçları dikmek ve tarım uygulamalarında değişiklikler yapmak gibi çeşitli şekillerde yapılabilir.

Ancak raporda, ısınmanın tehlikeli 1,5C eşiğinin üzerine çıkmasının sürekli olarak yeni ormanlara ihtiyaç duyacağımız ortaya çıktı.

Sıcaklıkların düşük tutulması, makinelerin CO2'yi doğrudan atmosferden çıkarmasını gerektirir.

Teknoloji yeni ve şu anda çok pahalı olduğu için bu çok iddialı.

IPCC sürecindeki bazı katılımcılar, bu yaklaşımların işe yarayacağından son derece şüpheci.

Onay oturumunda gözlemci olarak görev yapan UCL'den Prof Arthur Petersen, "çabuk emisyon azaltma ve büyük negatif emisyon teknolojileri fikri endişe verici." dedi.