Bilecik Şeyh Edebali Üniversitesi Oğuz-Türkmen Araştırmaları Uygulama ve Araştırma Merkezi ile Fen-Edebiyat Fakültesi Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü’nün düzenlediği “Uluslararası Dil, Tarih ve Kültür Bağlamında Türklerde Devlet Yönetimi ve Algısı Sempozyumu” 23-24 Ekim 2017 tarihlerinde gerçekleşti. Yurtiçi ve yurtdışından alanında uzman onlarca akademisyenin katıldığı sempozyumun açılışını Türk Dil Kurumu Başkanı Prof. Dr. Mustafa S. Kaçalin’in yaptı. ‘Türk dili ve edebiyatında devlet algısı ve yönetimi’, ‘Tarihi açıdan Türk uygarlıklarında devlet algısı ve devlet yönetim tarzı’ ve ‘Türk kültüründe sosyolojik ve felsefi açıdan devlet yönetimi ve algısı’ başlıklarının ele alındığı sempozyumda, konunun hemen hemen her yönünü kapsayan onlarca bilimsel sunum ve değerlendirme yapıldı. İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Konferans Salonu’nda gerçekleşen sempozyumun açılış töreni, saygı duruşu ve İstiklal Marşı’nın okunmasının ardından Prof. Dr. Abdulhalik Bakır’ın Sempozyum Düzenleme Kurulu adına yaptığı konuşmayla başladı. Dilin, bir milletin kültürünün en önemli öğesi olduğunu, tarihin, bir milletin kutsal belleğini temsil ettiğini ve kültürün ise bir milletin bekasının garantisi olduğunu söyleyen Bakır, konuşmasına şöyle devam etti: “Dünyanın en asil ve kadim ve en şerefli milleti olan Türkler, bu üç olgu sayesinde çağlar boyunca zindeliğim devam ettirerek bekasını sürdürmüş ve günümüze kadar gelmiştir. Ancak bütün bu değerlerin yegâne koruyucusu ve geleceğe taşıyıcısı devlettir. Devlet bir milletin keskin kılıcı, koruyucu kalkanı ve ilim irfan yayan kalemidir. Devlet olmadan millet, millet olmadan devlet olunmaz. Türkler tarih boyunca devlet olgusuna ve devlet yönetimine kutsal bir değer olarak bakmışlar ve devlete itaati ve bağlılığı Yüce Yaratan’ın karşı konulmaz bir buyruğu addetmişlerdir. Tarihin en eski devirlerinden bugüne kadar yılmadan yorulmadan çok geniş coğrafyalarda büyük, orta ve küçük ölçekli devletler kuran Türkler, devlet yönetimi uygulamalarında diğer millet ve devletlere büyük üstünlük sağlamışlar ve adeta öğretmenlik yapmışlardır. Türklerin kendi canından, kanından ve bedeninden aziz gördüğü devlet kavramı şu atasözünde ne kadar manalı ve güzel tecessüm etmektedir “Devlet başa, kuzgun leşe.” Sempozyumun açılış töreninde konuşan Rektör Yardımcısı Prof. Dr. Dursun Hazer ise Osmanlı Devleti’nin kurulmuş olduğu bir coğrafyada bu başlık altında bir sempozyum düzenlenmiş olmanın kendileri için çok anlamlı olduğunu söyledi. Hazer konuşmasında; “Yakın bir geçmişte yaşamış olduğumuz elim bir olay devlet mefhumunun ne kadar önemli olduğunu bir kez daha gözler önüne sermiştir. Karanlık güçler düzenlemiş oldukları hain bir darbe girişimiyle bu milleti devletsiz bırakmak istemişlerdir. Tarih boyunca Türk Milleti’nin devletsiz kaldığı bazı dönemler olmuştur. Millet olarak devletsiz kalmış olduğumuz dönemlerde yaşamış olduğumuz siyasi, sosyal, ekonomik ve kültürel buhranlar; devlet olgusunun milli belleğimizde güçlenerek günümüze kadar gelmesinde etkili olmuştur. Bu yüzden diyoruz ki “Allah, bu milleti bir daha devletsiz bırakmasın”. Bu amaçla düzenlemiş olduğumuz sempozyumda milli belleğimizi tazelemek adına Türk dilinde, Türk tarihinde ve Türk kültüründe devlet yönetiminin ve devlet algısının ne şekilde işlenmiş olduğunu, bu konunun uzmanlarından dinleme fırsatını bulmuş olacağız. Sempozyumlar bir bilgi şölenidir. Uzun bir süre harcayarak ve yüzlerce kitap okuyarak ulaşabileceğimiz bilgilere, sempozyumlarda konusunun uzmanı bilim insanlarını dinleyerek birkaç saat içerisinde ulaşabilmemiz mümkündür. Üniversite yönetimi olarak, kültürel ve bilimsel anlamda önemli organizasyonlar olan sempozyum çalışmalarını önemsiyoruz ve destekliyoruz” ifadelerini kullandı. Açılış konuşmalarının ardından, sempozyumun açılış oturumu Türk Dil Kurumu Başkanı Prof. Dr. Mustafa S. Kaçalin’in başkanlığında Prof. Dr. Ahmet Hikmet Eroğlu, Prof. Dr. Ahmet Taşağıl ve sempozyuma Güney Kore’den katılan Dr. Yong Song Li’nin sunumlarıyla başladı. Sempozyumda; Prof. Dr. Abdulhalik BAKIR "Eski Türk Devlet Geleneğinin Yılmaz Savunucusu Muzafferuddin Gökbörü'nün Devlet Adamlığı Üzerine Bir Değerlendirme", Prof. Dr. Adalet TAHİRZADE "Eski Türkçe Kelimelerde "Tanrı-Hükümdar" Anlam Transformasyonu", Prof. Dr. Bayram DALKILIÇ "Yunus Emre'nin İnsan/Nefs Yönetimi ve Eğitiminde, Devlet Yönetimine İlişkin Kavramları Kullanış, Algılayış Biçimi ve Örnekleri", Prof. Dr. Durmuş ARIK "Kutsallık Anlayışının Türk Devlet Yönetimindeki Yansımaları", Prof. Dr. İbrahim MARAŞ "Türk Düşüncesinde Adalet ve Toplumsal Bilince Yansıması", Prof. Dr. İlhan ERDEM "İlhanlılarda Devlet Yönetimi ve Algısı", Prof. Dr. İlyas GÖKHAN "Zengilerde Devlet Yönetimi ve Algısı", Prof. Dr. İsmail TAŞ ve Prof. Dr. Tahir ULUÇ "Eski Türk Yazıtlarında el-tut Üzerine", Prof. Dr. Kenan Ziya TAŞ "Klasik Dönem Osmanlı İdare Anlayışını Etkileyen Kültür Havzaları ve Mahsulleri", Prof. Dr. Mehmet ÖLMEZ "Türk Dilinde "Devlet", "Ülke", ve "Yasa" ile İlgili En Eski Sözler", Prof. Dr. Mustafa DEMİRCİ "İslam Dünyasında Devlet Mefhumunun Gelişimi ve Türk Devlet Telakkisi ile Mukayesesi", Prof. Dr. Mustafa TEKİN "Osmanlı Siyasetnamelerinde Devlet ve Liderlik - Sosyolojik Bir Yaklaşım", Prof. Dr. Salim KOCA "Eski Türk Toplumunda Devlet Anlayışı ve Geleneği", Prof. Dr. Zuhal ÖLMEZ ve Arş. Gör. Sevim ERDEM "Zübdetü'l-Âsâr Vakayinamesindeki Devlet Teşkilatı Terimleri", Doç. Dr. Ali TEMİZEL "Saltıknâme'de Yöneticilere Dini ve Ahlaki Uyarılar", Doç. Dr. Irina DRİGA "Karamanlı Metinlerinde Hükümdar Tasvirleri", Doç. Dr. Mehmet Fatih ŞEKER "Doğu ve Batıda Siyasi Hayatın Temel Dinamikleri: Kutadgu Bilig ve Hükümdar Üzerinden Bir Karşılaştırma", Doç. Dr. Murat ELMALI "Eski Uygurlarda Devlet, Adalet ve Saadet", Doç. Dr. Mustafa BAŞ "Türklere Gelen Peygamberler ve Oğuz Kağan'm Peygamberliği Meselesi", Yrd. Doç. Dr. Baowenshen MOREN "Türk ve Moğol kaynaklarında Ortak Devlet Anlayışı (Dil Verilerine Göre)", Yrd. Doç. Dr. Kürşat Koçak ve Çağrı BAKIR "Eski Türk Devlet Felsefesinin Mitolojik ve Kozmolojik Temelleri Üzerine Bir Değerlendirme" Yrd. Doç. Dr. Mehmet HARMANCI "İslam Siyaset Teoriği ile Anadolu Pratiği - İlmu Tedbiri'l-Menzil'den Bacıyân-ı Rûm'a", Yrd. Doç. Dr. Mihaly DOBROTIVS "Göktürklerde Devlet İdaresi ve Göktürk Yazıtlarının Tarihi Değerlendirilmesine Bir Deneme", Dr. Ablet Kamalov "Uyghurlarning Bughu Qebilisi Rehbirining Qabrige Ornitilghan Tashtiki Hitayche Metin Heqqide (Mongholistan, 678 yıl)", Dr. Ablet Semet "Idılkut Uygurlarının Devlet Algısı" ve Mustafa Kalkan "Türk Devlet Geleneği İçerisinde Hakimiyet Alameti Olarak Paralar ve Özellikleri" konulu sunumlarını gerçekleştirdiler.