Bilecik, Marmara Bölgesi’nin doğusunda yer alan, iklimi ve verimli topraklarıyla tarım açısından son derece zengin bir ilimizdir. Şehir, hem iç bölgelerde hem de vadilerde farklı tarım ürünlerini yetiştirmeye uygun koşullar sunar. Bilecik’in tarımı tarih boyunca hem geçim kaynağı hem de kültürel mirasın önemli bir parçası olmuştur.
Tahıllar ve Baklagiller Bilecik’in tarımının temelini tahıllar oluşturur. Buğday ve arpa, geniş arazilerde yetiştirilir ve hem insan gıdası hem de hayvan yemi olarak kullanılır. Arpa, özellikle hayvancılıkta büyük bir öneme sahiptir. Nohut, mercimek ve fasulye gibi baklagiller de il genelinde yaygın şekilde ekilir. Bu ürünler hem yöresel mutfakta hem de sanayi ürünlerinde değerlendirilir.
Sebzeler ve Meyveler Bilecik’in iklimi sebze ve meyve üretimi için de uygundur. Domates, biber, patlıcan, kabak ve fasulye gibi sebzeler hem açık alanlarda hem de seralarda yetişir. Şehirde soğan ve sarımsak üretimi de oldukça yaygındır. Meyve yetiştiriciliğinde Bilecik elma, armut, kiraz, erik, şeftali ve vişne ile öne çıkar. Özellikle Bozüyük ve Söğüt civarında elma ve armut bahçeleri oldukça yaygındır. Kiraz ve vişne gibi meyveler ise hem taze tüketim hem de marmelat ve reçel yapımında değerlendirilir.
Zeytin ve Zeytinyağı Bilecik’in bazı ilçelerinde zeytin üretimi yapılmakta olup, özellikle Marmara Bölgesi’nden gelen tekniklerle kaliteli zeytinler elde edilir. Zeytinyağı üretimi ise küçük ölçekli ama yöresel lezzet açısından önemli bir yere sahiptir.
Bağcılık ve Şaraplık Üzümler Bilecik’in iklimi üzüm yetiştiriciliğine de uygundur. Bozüyük ve Gölpazarı civarında bağcılık yapılmakta ve sofralık üzüm ile şaraplık üzüm çeşitleri yetiştirilmektedir. Bu bağlar hem ekonomik gelir kaynağı hem de yöresel kültürün bir parçasıdır.
Endüstri Bitkileri Bilecik’te tarım yalnızca gıda ile sınırlı kalmaz. Ayçiçeği, mısır ve patates gibi endüstri bitkileri de yetiştirilir. Ayçiçeği, hem yağ üretiminde hem de yem sanayinde kullanılırken, mısır hem insan gıdası hem de hayvan yemi olarak değerlendirilir.
Baharat ve Aromatik Bitkiler Son yıllarda aromatik bitkiler ve baharatlar da Bilecik’te önem kazanmıştır. Kekik, nane, adaçayı gibi bitkiler hem yerel pazarlarda hem de doğal ürün üretiminde kullanılmaktadır.
Hayvancılıkla İlişkisi Bilecik’in tarımı, hayvancılıkla doğrudan ilişkilidir. Tahıllar ve baklagiller hayvan yemi olarak kullanılmakta, sebze ve meyveler hayvansal ürünlerle desteklenen zengin bir gıda zincirinin parçasını oluşturmaktadır. Ayrıca süt, peynir ve yoğurt üretimi yerel ekonomiye katkı sağlar.
Organik ve Geleneksel Tarım Bilecik’te bazı köyler organik tarım uygulamalarını benimsemiş olup, ilaçsız ve doğal yöntemlerle ürün yetiştirilmektedir. Bu ürünler hem şehir içinde hem de Marmara Bölgesi’nin diğer illerine pazarlanmakta, yöresel lezzetlerin sürdürülebilirliğini sağlamaktadır.
Bilecik’in tarımı çeşitlilik, kalite ve sürdürülebilirlik açısından önemli bir örnektir. Tahıllar, baklagiller, sebze ve meyveler, endüstri bitkileri ve aromatik bitkiler ile birlikte şehir, hem kendi nüfusunu besleyen hem de çevre illere ürün sağlayan bir tarım potansiyeline sahiptir. Tarih boyunca olduğu gibi günümüzde de tarım Bilecik’in ekonomik ve kültürel hayatının temel taşlarından biridir.
