Doğa Koruma ve Milli Parklar Bilecik Şube Müdürlüğü tarafından “Dünya Sulak Alanlar Günü” dolayısıyla yapılan açıklamada, Türkiye’de yer alan zengin sulak alanları ve bu alanları koruma projeleri hakkında bilgiler verildi.

2. Bölge Müdürü Şeref Özgür tarafından yapılan açıklamada şu ifadeler eyer verildi:

“Yağmur ormanlarından sonra biyolojik olarak en üretken ekosistemler olan sulak alanlar, gerek ekolojik dengenin sağlanmasında, gerekse biyolojik çeşitliliğin korunmasında büyük önem taşımalarının yanı sıra yöre ve ülke ekonomisine çok büyük katkıları olan ekosistemlerdir. Suyu depolama, balık, saz gibi su ürünlerini barındırma, sel ve taşkınları önleme, havzadaki su rejimini düzenleme, azot fosfor gibi besin tuzlarını alıkoyarak filtre görevi görmeleri sebepleri ile büyük önemlere sahiptirler.

Türkiye yarı kurak iklim kuşağında yer almakta olup, Türkiye’nin gelecek nesillerine sağlıklı ve yeterli su bırakabilmesi için kaynakların çok iyi korunup, akılcı kullanılması gerekmektedir. Bu bakımdan, sulak alanların korunması ve geliştirilmesi, halkımıza yeterli su arzını sağlamak için gerekli en mühim sorumluluklarımızdan birisidir. Bu görevi yerine getirebilmek için Türkiye, Sulak Alanların Korunması Sözleşmesine (Ramsar Sözleşmesi) 1994 yılında taraf olmuş ve toplam büyüklüğü 184.487 ha. olan 14 sulak alanını (Sultan Sazlığı, Seyfe Gölü, Burdur Gölü, Manyas (Kuş) Gölü ve Göksu Deltası, Akyatan Lagünü, Kızılırmak Deltası, Uluabat Gölü ve Gediz Deltası, Yumurtalık Lagünü, Meke Gölü, Kızören Obruğu, Kuyucuk Gölü ve Nemrut Kalderası) sözleşme listesine Ramsar Alanı olarak dahil etmiştir. Bu alanlara ek olarak 59 adet Ulusal Öneme Haiz Sulak Alan, 32 adet Mahalli Öneme Haiz Sulak Alan olarak olmak üzere 1.146.420 ha büyüklüğünde toplam 105 adet sulak alan ilan ve tescil edilmiştir. Bakanlığımızca 1999 yılından bu yana Ramsar Sözleşmesinin “sulak alanların akılcı kullanımı” prensibi kapsamında Sulak Alan Yönetim Planları hazırlanmaktadır. Bakanlığımızca 1999-2022 yılları arasında 75 adet sulak alan yönetim planı hazırlanarak uygulanmaya konulmuştur.

2015 yılında başlattığımız Ulusal Sulak Envanter Projesi ile ülkemizdeki sulak alanlar il il bölge bölge belirlenmektedir. Bu kapsamda, Ulusal Sulak Alan Envanter Bilgi Sistemi sulak alan veri girişi devam etmekte olup 2023 yılı sonuna kadar 2000 adet sulak alanın sisteme girişi sağlanacaktır.

Diğer taraftan, iklim değişikliği ile mücadele kapsamında rehabilitasyon ve restorasyon çalışmalarımız devam etmekte olup Antalya’daki Avlan gölü, Konya’daki Akgöl gölü ve Ereğli Sazlıkları’nda yeniden su tutulumu sağlanmış olup, Kayseri’deki Sultansazlığı,  Tokat’taki Kaz gölü, Kars’taki Kuyucuk gölü ve Afyonkarahisar’daki Karakuyu sazlıkları ve Eber gölünde ise rehabilitasyon çalışmaları yapılmıştır.

                İklim değişikliği ve insan müdahaleleri nedeni ile su kıtlığı yaşayan alanlardaki su kullanımının planlanması için ilgili sulak alanlarda Matematiksel Modelleme yapılarak su kullanımı kontrol altına alınmaktadır. Bu kapsamda Kayseri’de Hürmetçi Sazlığı, Palas Gölü, Ankara’da Tol Gölü, Denizli’de Işıklı Gökgöl, Kars’da Kuyucuk Gölü, Aydın’da Azap Gölü, Afyonkarahisar’da Akşehir ve Eber Gölleri Matematiksel Modelleme çalışmalarına örnek çalışmalar olmuştur.

Ülkemizde kuş gözlemciliğinin ve doğa fotoğrafçılığına olan ilginin artması neticesinde sulak alanlarımızda ekoturizm tesislerine ihtiyaç bulunmaktadır. Günümüz itibari ile 55 adet sulak alanda 69 kuş gözlem kulesi,  9 yürüyüş yolu,  13 ziyaretçi merkezi, halkımızın istifadesine sunulmuştur. Hersek Lagünü Ekoturizm projesi, Acarlar Longozu Ekoturizm projesi, Tortum Gölü Ekoturizm Projeleri tamamlanarak hizmete açılmıştır. Kocaeli Körfez Sulak Alanı ve Düzce Efteni Gölü’ndeki çalışmalar devam etmektedir.

Sulak alanların önemi, korunması ve akılcı kullanımı konularında kamuoyu bilincini geliştirmek maksadıyla Ramsar Sözleşmesi'nin imzaya açıldığı 2 Şubat günü ülkemiz de dahil olmak üzere, Sözleşmeye üye 172 ülkede kamu kurumları, yerel yönetimler, sivil toplum kuruluşları ve okullar tarafından “Dünya Sulak Alanlar Günü” olarak kutlanmaktadır.

Sulak Alanlar Günü’nün 2023 yılı teması insan müdahaleleri ve iklimde değişikliğinin etkileri nedeni ile ekolojik yapısı bozulan sulak alanların önemi ve bu alanların geri kazanımlarının önemini vurgulamak maksadıyla ‘Şimdi Sulak Alanları İyileştirme Zamanı’ olarak belirlenmiştir.

Editör: BETÜL KESİK