Bilecik’te geçtiğimiz yıllarda dağıtımı yapılan ve üreticilerle Beç tavuklarını buluşturan uygulama bugün birçok köyde hanelerin bu tavuğu besleyip üretmesini sağladı.
Bilecik'te Beç tavukları genelde eti ve yumurtası için yetiştirilirken, lezzetli bir tavuk cinsi olarak bilinmekte. İran tavuğunun ılıman iklimlerde yumurtlama süresi genelde 40 hafta kadar oluyor.
Beç tavukları, Anadolu gibi dört mevsimi yaşayan bir coğrafyada bakımı oldukça mantıklı olan tavuk türlerinden bir tanesi çünkü İran Tavukları iklim değişimlerine kolayca uyum sağlayabilen canlılar. Kafes ortamında da son derece sakin yapılarıyla yetiştiricilerin işini çok kolaylaştıran İran tavuklarına Bilecik’te üreticilerde oldukça talep gösteriyor. Aynı zamanda bağışıklığı yüksek canlılar ve bu nedenle yetiştirilmesi ve büyütülmesi de gayet kolay olan bir tür olarak ilimizde tercih ediliyor.
Kafes sisteminin kullanıldığı kümeslerde yıllık üretimi fazla olan Beç tavuklarının sayısını ortalama 170-180 adete kadar yükseltmek mümkün olurken, 100'den fazla yumurta civciv verebiliyor.
Tüm bu özelliklerinin yansıra Beç tavuklarının en önemli faydası ise Kırım Kongo Kanamalı Ateşi hastalığına da sebep olan keneleri yemeleri ve yok etmeleri.
Yaz aylarının ortasında sıcak havaların yüksek derecelerde seyrettiği bu günlerde Bilecik bölgesinde de keneler ve diğer haşerelere karşı ilaçlama çalışmaları sürdürülürken, Beç tavukları özellikle keneleri yemeleri ile ayrı bir özelliğe de sahip.
Keneler ilaçlara ve dış etkilere son derece dirençli parazitler olduğundan bu hastalıkla mücadele son derece güç ve zaman zaman kenelerle mücadele için yapılan bilinçsiz ilaç kullanımı sonucu tabiat pestisitlerle kirletilmekte. Kenelerle biyolojik mücadele kapsamında yapılan bilimsel çalışmalarda Afrika kökenli kanatlı hayvanlardan olan Beç tavuğunun keneleri yiyerek sayılarını azalttığı tespit edilirken, bu açıdan bakıldığında bir nevi biyolojik etken olarak Beç tavukları Bilecik’te de önemli bir yere sahip.
Beç tavukları ilimizde eti ve yumurtasının yanısıra, yaşadıkları bölgelerde çok yoğun böcek toplayıcı işlevi görmeleri nedeniyle kene ile mücadelede kullanılmakta. Beç tavukları Kırım Kongo Kanamalı Ateşi hastalığının görülen yerleşim alanlarındaki köylülere bahçelerinde beslemeleri ve tabiata salmamaları koşuluyla ücretsiz olarak dağıtılıyor.
Beç tavukları otsu bitkiler, tahıllar, bitkilerin tohumları, meyveler ve böcekler ile besleniyorlar. Çiftlik ya da köy çevresinde yarı entansif bir şekilde yetiştirilebilmeleri ve su gereksinimlerinin az olması diğer avantajlı yönlerini oluşturmakta.
Bir günde 40-50 gramdan 400 grama kadar kene topladığı tespit edilen Beç tavuklarının 2 kilometre kadar çevrede gezerek kene ile mücadele etmesi, kümeslerine herhangi bir tehlike hissettikleri anda çığlık atarak haber vermeleri, su ihtiyaçlarının az olması önemli özelliklerinden.
Bilecik’te Beç tavukları hayvancılığın yoğun olduğu ve kene riskinin bulunduğu köylerde önemli bir yetiştirilme alanına sahip bulunuyor.
Beç tavuğunun eti ve yumurtasının faydaları ise oldukça fazla. Vücut metabolizmasını hızlandırır. Ayrıca sindirim sisteminin düzenli ve doğru bir şekilde çalışmasına katkıda bulunur. Kemiklerin gelişmesine katkı sunar. Vücutta kemiklerin gelişmesi ve sağlam kalabilmesi için en önemli şeylerden olan kalsiyum ve mineral İran tavuğunun yumurtasında bulunmaktadır.
Grip ve nezle gibi soğuk algınlığına bağlı rahatsızlıklara karşı vücutta direnç oluşturur. Besin değeri oldukça yeterli miktardadır. Doyurucu ve faydalıdır. Hücrelerin yenilenmesine ve gelişmesine destek olur.
İran tavuğunun kuluçka süresi ortalama 24 ile 28 gün arasındadır. İran tavuğu yumurtası yenebilir. İran tavuğunun eti de ayrıca çok lezzetlidir. İran tavuğunu yetiştiren bazı kişiler sırf eti için yetiştiriyor olsalar bile bu tavuğun yumurtasını yemek ve faydalarından nasiplenmek mümkündür.
İran tavukları diğer kümes hayvanlarına nazaran biraz daha yumurtlama koşulları farklı hayvanlardır. Bir İran tavuğu ortalama 7-8 aylıkken tam olgunluğuna erişir ve yumurta vermeye başlar fakat yumurta üzerine yatmalarını bir sene kadar beklemeniz gerekmektedir.
Erkek İran Tavukları dişilerden çok daha kısa bir süre içerisinde olgunluk dönemine girerler. Almış olduğunuz erkek ve dişi tavuklar aynı yaştaysa birkaç ay döllenmiş yumurtalar elde etmeniz pek mümkün değildir. Ayrıca üretilen yumurtaları yalnızca yiyecek olarak kullanabilmeniz mümkündür çünkü erkekler henüz cinsel olgunluğa varmış değiller.
Hemen tavuk üretimine başlamak istiyorsanız aldığınız erkek cinslerin dişilerden daha yaşlı olmasına özen göstermelisiniz. İran Tavuğu yumurtlama miktarı kafesin nasıl yönetildiğine bağlıdır. Eğer ideal koşulları kümes içinde hakim kılarsanız yılda 100 kadar yumurta almanız mümkündür, 2-3 yıl kadar yumurta yapacaklardır.
İran tavuklarını bazen 4-5 yıl kadar küçük kümeslerde beslemeniz mümkündür fakat 3 yılın ardından yumurtaların verimi yılda 30 taneye kadar düşecektir. Bu nedenle damızlık kuşlar seçerken dikkatli olmakta yarar var. İran tavuklarının yumurtladığı aylar da genelde değişmez. İran tavukları genelde ilkbahar mevsiminde üremektedirler ve bu da tahminen Nisan – Mayıs aylarında gerçekleşmektedir.