Bilecik, Türkiye’nin iç kesimlerinde küçük bir şehir gibi görünse de dış ticarette önemli bir rol oynuyor. Yalnızca sanayi ürünleriyle değil, tarımsal ve bitkisel kaynaklı ürünlerle birçok ülkeye ihracat yapıyor. Bu ihracat, şehrin ekonomik büyümesinde, tarım üreticilerinin gelirinde ve yerel sanayinin küresel rekabet gücünde belirleyici. Bilecik’in ihracat stratejisi, “yerel potansiyeli küresel pazara taşımak” vizyonuyla şekilleniyor. Şehrin fidan üretiminden seramik sanayisine, hayvansal gıdadan kimyasal ürünlere kadar geniş bir ürün yelpazesi, dünyaya “Bilecik kalitesi” diye sunuluyor.
Bilecik’in İhracat Profili ve Öne Çıkan Ürün Grupları
1. Hibrit Tohum ve Fidan İhracatı
Bilecik’in Söğüt ilçesinde bulunan büyük bir fide ve tohum üretim tesisi, hibrit domates, biber ve patlıcan gibi sebze tohumlarını kırk farklı ülkeye ihraç ediyor. Bu ihracat İsrail, Arnavutluk, Sırbistan, Makedonya, Ürdün, Mısır ve Cezayir gibi pazarlara yöneliyor. Hibrit tohum ihracatı Bilecik’e döviz kazandırmakla kalmıyor, yerli tohum ıslahı ve tarımsal teknolojide markalaşmayı da destekliyor.
2. Meyve İhracatı: Şeftali ve Nektarin
Osmaneli ilçesinde üretilen şeftali ve nektarin, Rusya, Almanya, Hollanda, Romanya ve Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’ne ihraç ediliyor. 2024 yılı hedefi 2 bin 500 ton ihracat olarak belirlendi. Meyveler soğuk hava depolarında titizlikle paketleniyor ve alıcı pazarlara yüksek kaliteyle ulaşıyor. Bu ihracat Bilecik’in meyvecilik alanında uluslararası düzeyde güçlü bir konuma sahip olduğunu gösteriyor.
3. Salyangoz İhracatı
Bilecik’te işlenen kara salyangozu dolmaları, Fransa’ya ihracat ediliyor. Yıllık ihracat hacmi 45 tır dolayında. Salyangozlar özenle seçiliyor, pişiriliyor ve soslarla hazırlanarak ihracata sunuluyor. Bu ihracat, Bilecik’in su ürünleri ve hayvansal gıda sektöründe niş bir uzmanlık alanına sahip olduğunu gösteriyor.
4. Süs Bitkileri ve Asma Fidanı İhracatı
Osmaneli ilçesinde üretilen milyonlarca asma fidanı, Orta Asya ülkelerine ihraç ediliyor. Özbekistan başta olmak üzere bazı Orta Asya ülkeleri Bilecik’in fidanlarını tercih ediyor. Bu ihracat tarımsal genetik kaynakların paylaşımını sağlarken Bilecik’in “fidan merkezi” kimliğini pekiştiriyor.
5. Sanayi Ürünleri
Bilecik’in seramik ve doğal taş sektörleri ihracatta önemli bir yer tutuyor. Yapı malzemeleri çoğunlukla limanlara gönderiliyor ve dünya pazarlarında rekabet avantajı sağlıyor. Demir-çelik dışı metaller, kimyasal ürünler ve makine aksamları da ihracat kalemleri arasında öne çıkıyor.
6. Gıda ve Bitkisel Ürünler
Tarım ürünleri, un, bakliyat, su ürünleri ve hayvansal mamulleri içeriyor. İl Tarım Müdürlüğü verilerine göre 2024’ün ilk altı ayında bu kategorilerde önemli miktarda ihracat gerçekleşti. Gıda işletmeleri HACCP sistemi ile denetleniyor, bu da uluslararası standartlarda güvenli ürün sunumunu sağlıyor.
Hedef Ülkeler ve Ticari Bağlantılar
Rusya: Şeftali ve nektarin ihracatı
Hollanda, Romanya, Almanya: Osmaneli meyveleri
Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti: Meyve ihracatı
Fransa: Salyangoz ihracatı
Orta Asya Ülkeleri: Asma fidanı ihracatı
Diğer Ülkeler: Hibrit tohum ihracatı
İhracatın Bilecik’e Katkısı ve Gelecek Vizyonu
2024 yılında Bilecik’in ihracatı 1 milyar 175 milyon dolar seviyesine ulaşmış ve Türkiye’de 30’uncu sıraya yerleşmiştir. Hibrit tohum ve fidan ihracatı Bilecik’in tarımsal inovasyonda öncü olma potansiyelini gösteriyor. Gıda ihracatında standartların benimsenmesi, hem kaliteyi hem de uluslararası rekabet gücünü artırıyor. Sanayi ürünlerinde ise lojistik ve üretim optimizasyonu, Bilecik’in ihracatını sürdürülebilir kılıyor. Uzun vadede Bilecik’in stratejisi “yerli üretim, küresel pazara açılım ve kalite odaklı büyüme” ekseninde şekillenecek.
Bilecik, ufak bir Anadolu şehri izlenimini kırarak dış ticarette önemli bir aktör hâline gelmiştir. Tohumdan sanayi ürünlerine, meyveden hayvansal mamullere kadar geniş ürün gamı, hem doğal kaynakların hem sanayi kapasitesinin akıllıca kullanıldığını gösteriyor. Bu çeşitlilik Bilecik’e ekonomik bir temel sağlarken bölgenin kültürel zenginliğini de yansıtıyor. İhracat stratejisi doğru yönetildiğinde Bilecik, hem Türkiye’nin ihracat haritasında hem de küresel pazarda daha da güçlü bir konuma yükselecektir.