Havaların giderek ısındığı yaz aylarında ilimizde özellikle kırsal kesimde meydana gelen anız yangınları büyük tehlike oluşturuyor. Orman yangınlarının birbiri ardına gerçekleştiği bugünlerde anız yangınlarının önlenmesi de önem arzediyor.
Anız yangınlarına dikkati çekmek ve alınacak önlemler ile ilgili çiftçileri bilinçlendirmek amacıyla Tarım ve Orman İl Müdürlüğü yetkilileri de bilgi verirken, Anız yangınlarının en aza indirilmesi ve alınabilecek önlemler konusunda şu görüşlere yer veriyorlar:
“Tarımsal üretimin ana kaynağı olan toprağın biyolojik, kimyasal ve fiziksel yapısının ve çevrenin korunarak, doğal denge içerisinde toprağın verimliliğinin sürdürülebilirliği için gerekli önlemleri almak, hububat tarımında hasadı takiben toprağın yapısına ve çevreye vereceği zarar göz önüne alınarak anız yakılmasının önlenmesi için alınacak alternatif tedbirlerle ilgili olarak teknik elemanların, çiftçilerin eğitilmesi ve kamuoyunun bilgilendirilmesi sağlanmaktadır.
İlimiz dahilinde anız yakılmasının önlenmesi konusunda yapılacak çalışmalar ve kontrol hizmetlerinin yürütülmesi ile ilgili çeşitli usul ve esaslar vardır.
Anız yakılması, çayır ve meraların tahribi ve erozyona sebebiyet verecek her türlü faaliyet yasaktır. Ancak, ikinci ürün ekilen yörelerde Valiliklerce hazır-lanan eylem planı çerçevesinde ve Valiliklerin sorumluluğunda kontrollü anız yakmaya izin verilebilir. Anız yakma fiilinin orman ve sulak alanlara bitişik yerler ile meskun mahallerde işlenmesi durumunda ceza beş kat artırılır.
Hasat edilecek ürüne ve çevreye zarar vermemek için ilgililerce yangın tehlikesine karşı yerinde ve zamanında her türlü emniyet tedbiri alınmalıdır.
Operatör belgeli sürücüler, tarla ve ürün durumu ile arazi yapısını dikkate alarak, anızın yakılmasına meydan vermeyecek en uygun yükseklikten biçim yapmalıdır.
Ormana bitişik hububat tarlalarında, ürün sahipleri ve muhtarlar, hasadı müteakip yanıcı maddelerden (anızlardan) arındırılmış 5-10 metre genişliğinde pullukla sürülmüş bant oluşturulmasını sağlamalı, orman içi ve kenarı tarlalarda anız, ot, çalı yakılmasına engel olarak muhtarlar aksine hareket edenleri Jandarma veya Orman İşletme Müdürlüğü’ne bildirmelidir.
Anız yakılması halinde meydana gelecek orman yangınları ve zararları hakkında Tarım ve Orman İl Müdürlüğünce eğitim çalışmaları yapılırken, alınacak karar ve tebliğlerin Kaymakamlıklarca halka duyurulması sağlanmaktadır. Anız yakılmasının yasaklanması işleminin köy muhtarlıklarınca ilan edilmesi sağlanarak yasaklamalara uymayanlar hakkında cezai müeyyideler uygulanmaktadır.
Kırsal alanda çalışan biçerdöverler dahil tüm araçlarda yangın söndürücü bulundurulması hususu İl ve İlçe Tarım ve Orman Müdürlükleri ve muhtarlıklarca ilgililere duyurulmaktadır.
Orman Kanunu gereğince devlet ormanlarında belirlenen konaklama yerleri dışında gecelemek, ocak yerleri dışında her türlü ateşin yakılması ile anız veya benzeri bitki örtüsünün yakılması yasaklanırken, bu hususun takibi köy muhtarlığı, Orman İşletme Müdürlüğü, Jandarma Komutanlığı, Emniyet Müdürlüğü, İl Orman ve Su İşleri Müdürlüklerince yapılmaktadır.
Kontrol görevlileri, halkın ve köy muhtarlıklarının uyarılması, anız yakma yasağı ve tarla temizlikleri, orman piknik-mesire yerleri dışında ateş yakma, konaklama ve gecelemeler ile orman alanlarında dikkatli davranılması için uyarı ve ikazlar yapmaktadır.
İl Tarım ve Orman Müdürlükleri ile Ziraat Odası Başkanlığınca zaman zaman çiftçi eğitimi programlarında geniş bir şekilde anız yangınlarına yer verilerek zararları etraflıca anlatılmaktadır.
Havayı kirleten anız yangınları zaman zaman karayollarında görüşü azaltmakta bu durum trafik kazaları ile can ve mal kayıplarına da neden olmaktadır. Karayolları Şube Müdürlüğü’nce yol şevlerindeki otlar temizlenerek yanıcı materyal kaldırılıp, yol kenarlarında anız yangınlarının zararlarına ilişkin uyarıcı levhalar asılmaktadır.
İl Jandarma Komutanlığı ve İl Emniyet Müdürlüğü’nce hasat öncesinde, hasat sırasında ve sonrasında kontrol ve devriye görevi artırılırken, yangın vukuunda ve istenildiği takdirde yangından etkilenen canlı ve cansız varlıkların taşınması için araç ve personel yardımı yapılmaktadır.
Alınan önlem ve duyurulara rağmen, anız yangınına sebep olanlar hakkında, yasal işlem yapılmak üzere tutulan tutanak ve yangına ilişkin tüm deliller İl Çevre ve Şehircilik Müdürlüğü'ne gönderilmektedir.
Orman İşletme Müdürlükleri ve Şeflikleri de, Orman Kanunu'nun ilgili maddeleri doğrultusunda anız yakılmasının yasak olduğu yerleşim birimindeki çiftçileri anız yakılması sonucu meydana gelebilecek orman yangınları konusunda bilgilendirmektedir.
Köy toplantıları şeklinde yapılan bu bilgilendirmeye İl/İlçe Tarım ve Orman Müdürlükleri teknik elemanları da katılmaktadır. Hasat öncesinde, hasat sırasında ve sonrasında yangın duyuruları yapılarak denetimler artırılmakta, yangına sebep olanlar hakkında yasal işlem yapılmaktadır.
İhbarlara, acil müdahale ekipleri oluşturularak bu konuda yerel yönetim imkanları ve sivil toplum örgütlerinin katkıları sağlanarak çevreye duyarlılık farkındalığı oluşturulmaktadır.
Yangına hassas bölgelerdeki tarım alanları ile orman alanları arasında yangını önleyecek şekilde greyderle şeritler açılmaktadır.
Alınan önlem ve duyurulara rağmen anız yangınına sebep olanlar hakkında, anız yangınının orman alanına 4 km. mesafede olması halinde Orman Kanunu’nun ilgili hükümleri doğrultusunda cezai işlem uygulanmaktadır.
Belediye Başkanlıkları, Anız yakılmasının önlenmesine yönelik olarak, İl Valiliğince yayınlanan Genelge/ Mahalli Çevre Kurulu kararlarını kamuoyu ve ilgililerin bilgilendirilmesi için ilan ederken, Belediye mücavir alan sınırları içerisindeki anız yangınlarının söndürülmesi için itfaiye birimlerinin müdahalesi sağlanmaktadır.
Köy Muhtarlıkları da Anız yakılmasının önlenmesine yönelik olarak İl Valiliğince yayınlanan Genelge/ Mahalli Çevre Kurulu kararlarını kamuoyu ve ilgililerin bilgilendirilmesi için köylerde ilan etmektedir.
Anız yangınlarına sebebiyet verenleri en kısa sürede belirleyerek, ivedilikle ilgili makamların bilgilendirilmesi de sağlanmaktadır. Anız yangınlarının önlenmesine ilişkin ilgili kurumlarla koordinasyon içinde çalışmalar yapılırken, yasaklara uymayanlar hakkında ilgili kurumlarca Çevre Kanunu’nun ilgili hükümleri doğrultusunda cezai işlem uygulanmaktadır.
