Bilecik Gıda Tarım ve Hayvancılık İl Müdürlüğü’nden yapılan açıklamaya göre, bölgemizde yapılan kontrollerde ergin Zeytin Sineği sayısında artış olduğu açıklandı. Zeytin ağaçlarında her sene önemli zararlara sebep olan Zeytin Sineği ile mücadele zamanının geldiğini belirten yetkililer zeytin yetiştiricilerini uyardı. Zararlıyla mücadele zamanının bölgeden bölgeye değişiklik gösterebileceğini söyleyen yetkililer, üreticileri doğru ilacı doğru zamanda ve dozda kullanmaları konusunda uyardı. Zeytin sineği mücadelesinde meyvedeki olgunlaşma durumu ve renk değişimi önemli rol oynuyor. Gıda Tarım ve Hayvancılık İl Müdürlüğü, vatandaşları yapılacak mücadelenin teknik talimatlara uygun şekilde olması konusunda uyardı ve konu ile ilgili ayrıntılı bilgi için il ve ilçe müdürlüklerine başvurulmasını istedi.
Zeytin sineği ergini
Ergin 4-6 mm boyunda, parlak kahve ve bal renklidir. Zeytin sineği, çoğunlukla kışı toprağın 2-5 cm derinliğinde pupa halinde veya zeytinlik ve fundalıklarda ergin halinde geçirir. Erginler, toprak sıcaklığının 10 C0’yi bulmasından itibaren, ender olarak nisan başlarında, genel olarak hazirandan itibaren topraktan çıkmaya başlarlar. Yumurta koyma olgunluğuna gelmek için, bir süre civardaki tatlı maddelerle beslenirler. Meyvelerin yumurta konulmaya elverişli hale gelmeye başladığı haziran sonlarında çiftleşen dişiler, öncelikle iri, parlak ve yağlanmaya başlamış zeytin meyvelerine yumurtalarını bırakır. Bir dişi bir zeytin meyvesine ancak tek bir yumurta bırakabilir. Yoğunluğun yüksek olduğu yerlerde bir zeytin meyvesine farklı dişilerce 7-9 adet yumurta bırakılabilir. Yumurta konan yer, bir gün sonra koyu kahverengine dönüşür, buna’’vuruk’’ denir. Bir dişi hayatı boyunca 200-250 yumurta koyabilir. Yazın yumurta açılma süresi 18 oC’de 2 gündür. Bu süre sonbaharda 6-10 güne kadar uzar. Yumurtadan çıkan larva meyve etinde galeriler açarak beslenir. Larva gelişme süresi 15-16 gündür.
Zarar Şekli
Zeytin sineği larva döneminde ve meyve etinde zararlı olur. Larva gelişme süresin de çekirdek etrafında galeriler açarak beslenir. Böylece meyvelerin çürüyerek dökülmesine, yağ miktarının azalmasına, kısmen de yağda asitliğin yükselmesine neden olur. Özellikle sofralık zeytinlerde zararı daha büyük önem taşımaktadır. Zarar oranı normal yıllarda %15-30, salgın yıllarda ise %100’e kadar ulaşabilmektedir.
Kültürel Önlemler
Pupaların yok edilmesi için kış aylarında toprak sürülmelidir. Zarar periyodu boyunca 3-4 günde bir, kurtlu zeytinler toplanarak zeytinlikten uzaklaştırılır.Zeytin sineğinin sonbahardaki yoğun zararını önlemek için erken hasat yapılmalıdır.Biyolojik MücadeleEge ve Akdeniz bölgelerinde yapılmış çalışmalarda, Zeytin sineğinin pek çok doğal düşmanı saptanmıştır. Ancak bunlar, doğada zararlıyı tek başına kontrol altına alacak yoğunluk ve etkinlikte değildir. Bu yüzden özellikle yağlık çeşitlerde yapılacak ilaçlamalarda doğal dengeye daha az zararlı olan bitki koruma ürünleri seçilmelidir.
Biyoteknolojik Mücadele
Kitlesel tuzaklama metodu kullanılarak Zeytin sineği populasyonunun yüksek olmadığı alanlarda (en az 5 ha) Zeytin sineği ile başarılı bir şekilde mücadele etmek mümkün olmaktadır.
Kimyasal Mücadele
İlaçlama ZamanıErgin çıkış zamanları iklim, toprak karakteri, çeşit vb. etkenlere bağlı olarak değişiklik göstermektedir. Bölge farklılıkları dikkate alınarak , meyvelerin yumurta koyma olgunluğuna geldiği dönemde vuruk sayımları yapılarak, yeterli vuruk ve tuzaklarda yakalanan Zeytin sineği ergin sayısında artış görülmesi halinde ilaçlamaya geçilmelidir. Bu nedenle tuzakların haziran ayının ilk yarısından itibaren asılması gerekmektedir. Vuruk sayımları haftada 1-2 kez, ağaçların güney-doğu kısımlarındaki parlak, yağlanmaya başlamış, flüoresans sarı renkteki en az 1000’er meyvede yapılarak vuruk yüzdesi belirlenir. Yapılan sayımlar sonucunda salamuralık çeşitlerde %1 vuruk, yağlık çeşitlerde ise %6-8vuruk saptandığında, yer aletleri ile zehirli yem kısmi dal ilaçlaması veya kaplama ilaçlama yapılmalıdır.
