Kıymet Aslan
2008 yılında kurulan Sosyal Bilimler Enstitüsü, lisansüstü programları ve uzmanlaşma alanları, çok sayıda mezunu ve yüzlerce öğrencisiyle Türkiye’deki yeni devlet üniversiteleri arasında her geçen gün daha da öne çıkıyor. Sosyal Bilimler Enstitüsü Müdürü Yrd. Doç. Dr. İsmail Hakkı İşçan , gerek Bilecik içinde gerekse il dışında adından bahsettiren Bilecik Şeyh Edebali Üniversitesinin nitelikli akademik altyapısı kadar, değişen dünya ve sağlamaktaki ülke şartlarına uyum yetkin ve aktif yapısı hakkında gazetemize açıklama yaptı.
Üniversitenin dinamik kadrosu, nitelikli programları ve öğrencileriyle Bilecik Şeyh Edebali Üniversitesi bünyesine lisansüstü eğitim almak üzere katılan herkesin akademik ve profesyonel kariyerine katkı sağlanıyor. Bu konuda Bilecik Şeyh Edebali Üniversite bünyesinde ki Sosyal Bilimler Enstitüsüne Yüksek Lisans Eğitimlerinin devredilmesi üzerine sistemin işleyişine dair, gelecek eğitim yılında öğrencilerin yapması gereken konular üzerine açıklama aldık.
Sosyal Bilimler Enstitüsü Müdürü Yrd. Doç. Dr. İsmail Hakkı İşçan, Enstitüde hangi bölümlerden oluştuğuna ve öğrencilerin akademik kariyerlerinde Yüksek Lisans eğitimlerinin etkisine dair, tezini yetiştiremeyen öğrencilerin durumuna dair bir çok sorumuza açıklık getirdi.
YÜKSEK LİSANS EĞİTİMLERİNİN SAYISI ARTIYOR
Sosyal Bilimler Enstitüsünde Yüksek lisans 7 anabilim dalında eğitim veriyor. İktisat bölümünün doktorası ise önümüzdeki dönemde açılacak. Konuya ilişkin, Enstitüsü Müdürü Yrd. Doç. Dr. İsmail Hakkı İşçan, “Sosyal Bilimler Enstitüsü Lisansüstü Eğitim veren kurumlardır. Dolayısıyla bu kurumlarda lisansı bitiren kişiler yüksek lisans ve doktora yapmak için başvururlar. Sosyal Bilimler Enstitüsü 2008 yılında kuruldu. 2008 yılında iktisat, işletme ve kamu yönetimleri bölümleriyle eğitime başladık. Yüksek lisans eğitimlerinde 7 anabilim dalında eğitim var. Bu 7 ana bilim dalının 3’ünde de doktora dediğimiz, bir kısmının da önümüzdeki dönemde açılacağı bir kısmının da devam eden doktora eğitimlerimiz var. Tarih ve Coğrafya bölümlerinde devam ediyor. İktisat dediğimiz bölümün doktorası ise önümüzdeki dönemde açılacak, öğrenci alacağız.”dedi.
Sosyal Bilimler Enstitüsünde tez hazırlayabilecek bölümler
Sosyal Bilimler Enstitüsünde Yüksek lisans ve doktora eğitimi olarak 2 temel eğitim program üzerinde yürütülüyor. 7 Ana bilim dalında 3’ü idari bilimler, 4’ü ise Fen-Edebiyat Bölümü Fakültesinde gerçekleşiyor. 242’ye ulaşan öğrenci sayısıyla Yüksek Lisans eğitimlerine talebin artması dikkat çekiyor.
Yrd. Doç. Dr. İşçan, “ 7 Ana bilim dalımızın üçü idari bilimler, (kamu, işletme ve iktisat) Diğer 4 ü ise Fen-Edebiyat Bölümü Fakültesi (Arkeoloji, Türk dili, Tarih ve Coğrafya) olmak üzere bunlarda yaklaşık şuana kadar toplam 242 öğrenci sayımız var. Şuana kadar öğrenci mezuniyeti bu dönem dahil 79 sayısındadır. Doktorada yeni başladığımız için henüz mezuniyetimiz yok. Bölümler itibariyle Yüksek lisansta tezli ve tezsiz bölümlerimiz var. 7 Ana dalda tezli bölümler devam ediyor. Ancak 2 ana programımızda tezsiz Yüksek lisans programımız devam ediyor. İktisat ve işletme bölümünde tezsiz programlarına öğrenci alacağız.
Yüksek lisans eğitimi iki aşamada gerçekleşiyor. Ders aşaması ve tez aşaması vardır. Tezli Yüksek lisansta; ders aşamasını bitiren ve belli kriterleri sağlayan öğrenciler teze devam ederler. Tezi de belirlenen sürelerde bitirerek mezun olurlar. Tezsiz Yüksek Lisansta ise; tez hazırlanmaz bir dönem projesi vardır. Aynı zamanda derslerinde dönem projesini hazırlayan öğrenciler tezsiz Yüksek lisans öğrencisi mezunu olurlar.”
Yüksek Lisans Eğitimlerindeki Tezli ve Tezsiz arasındaki fark
İşçan, Tezli ve Tezsiz Y. Lisans eğitimlerinin hazırlanmasındaki süreçte farklılıkların oluştuğuna dikkat çekerek “ Biz önümüzdeki dönemde işletme-iktisatta tezsiz Y.Lisans programımızla birlikte aynı zamanda tezli Y.Lisans bölümü de açılacak.” Dedi.
“Doktora eğitimini tamamlayan öğrenci,
akademik kariyerde önemli bir basamaktadır”
Konuşmasının devamında ise “Tezsiz Y. Lisans programlarımıza önemli ölçüde biz ön talep alıyoruz. Hem öğretim üyelerimiz hem çevrede konuştuğumuz insanlardan önümüzdeki dönemde minimum düzeyde her 2 bölüme de 50 veya 75’in üzerinde öğrenci almayı düşünüyoruz. Tezli Y. Lisanslarımız biraz daha sınırlıdır Çünkü Y. Lisansa gelen öğrenciler belli bir nitelik tezine göre daha üstün skorlara sahip olmaları lazım. Dolayısıyla 15 kontenjan aşan bir durum olmuyor. Genel itibariyle ALES sınavına (Akademik lisansüstü eğitim sınavları) ÖSYM’nin yaptığı sınav genellikle lisans üstü eğitimde hem doktora hem de Yüksek Lisansta ALES puan skorunu dikkate alırız. Bazı üniversitelerde 50-55-60-65 şeklinde kriter yükseltilebilir. Bunun dışında varsa yabancı dil bizim için önemli değerlendirilebilecek bir durumdur. Ama çeşitli üniversitelerde bu skor önemli ölçüde yükseltilir. Biz Bilecik Şeyh Edebali Üniversitesinde öğrenci sayımız, öğrenci portföyümüz itibariyle sayımızı arttırmak amacıyla yabancı dil konusunda önemli şart önermiyor anabilim dallarımız. Doktora eğitimini tamamlayan bir öğrenci akademik kariyerde önemli bir basamağa gelmiş olacaktır.”dedi.
Y. Lisans eğitimleri sırasında tezini yetiştiremeyen öğrencilerinde durumuna açıklık getiren İşçan, “Lisansüstü eğitim içerisinde Yüksek lisans ve doktorada 2 aşama söz konusu ders aşaması ve tez aşamasıdır. Ders aşamasını tamamlayan öğrenci tez aşamasına geçerler. Danışman hocalarıyla birlikte bir konu hakkında bir tez hazırlarlar. Tez hazırlama süreci yönetmeliklerle belirlenir. Genel olarak daha önce üniversiteden belirli kriterleri yerine getirmeyen öğrenciler üniversiteden ilişikleri kesiliyordu. Örneğin derslerinden gerekli ortalamayı sağlayamayan öğrenciler, bu ortalamayı sağlayamadıkları için ilişikleri kesiliyordu. Aynı şekilde belli sürelerde tezini yetiştirmesi gereken öğrenciler üniversiteyle ilişkisi kesiliyordu. Ancak son çıkan 6111 sayılı kanun hem lisansta hem de lisans üstü eğitimde üniversite öğrencilerinin ilişiğinin kesilmesinin önü tamamen ortadan kaldırdı. Yani öğrencinin ilişiğinin kesilmesi ya terör suçlarına karışması yada kendi isteğiyle ilişiği kesilebilir.
Yüksek lisansta dersini tamamlamış bir öğrenci tezini 2 dönemde de, 12 dönemde de hazırlayabilir. Bunun yönetmeliklerce belirlenen sınırlar içerisinde hareket edebilir. Yönetmelikleri 6111 sayılı kanundan sonra üniversiteler güncelleştiriyor. Atılmanın kalkması dolayısıyla öğrenciyi daha çok sıkılaştırıyor. Yani yönetmelik şöyle diyor. Yani 4 dönemde tezini tamamlayamazsa öğrenci o zaman ders aşamasına geri döneceksin, 3 tane ders alacaksın bu derslerini tamamladıktan sonra yeni bir tez hazırlayacaksın. Öğrenci açısından bu çok önemli bir zorluk bu yüzdende bu işe kanalize eden, motive eden , işin gereğini yapacak şekilde kurallar silsilesi geliştirmeye çalışılıyor. Bizimde böyle bir çalışmamız söz konusu, yönetmeliğimizi geliştiriyoruz. Yeni yönetmelikle önümüzdeki dönemde eğitimimize devam edeceğiz.”diye belirtti.
Lisansüstü eğitimlerin akademik kariyere etkisi
Yrd. Doç. Dr. İsmail Hakkı İşçan , “7 Ana bilim dalımızın üçü idari bilimler, (kamu, işletme ve iktisat) Diğer 4 ü ise Fen-Edebiyat Bölümü Fakültesi (Arkeoloji, Türk dili, Tarih ve Cografya)’dır. Arkeoloji Bölümümüzün önemli bir özelliği Anadolu Üniversitesiyle ortak bir protokol kapsamında Lisans üstü eğitim veriyoruz. Hem Anadolu Üniversitesinde hem de Bilecik Üniversitesinde ortak derslerin gerçekleştiği, eğitimin gerçekleştiği bir program. Bu bağlamda çok önemli bir adımdır.
Yüksek Lisans ve Doktora akademik kariyeri için başlangıcı olacak. Örneğin kişi akademik personel olmak istiyorsa, üniversitede bir hayat kurmak istiyorsa, yüksek lisans ve doktora eğitimine mutlaka başvurması gereklidir. Üniversitelerde kadro durumu, Yüksek lisans ve doktorasını yapan kişiler üniversitede istihdam edilmesiyle alakalıdır. Yüksek lisans ve doktora eğitimi alabilmek için illa Araştırma görevlisi olmak gerekmiyor. Üniversite dışındaki kişilerde sosyal bilimler enstitüsü bünyesinde açılan Yüksek lisans ve doktora eğitimlerine katılarak akademik kariyerlerine başlangıç yapabilir. Üniversite de akademik kariyer Yükseklisansta başlar, doktora, doçent, profesör şeklinde devam eder. Bilim insanı yolundaki süreç devam eder. “
Bilecik’in coğrafi konumu Y. Lisans eğitimlerine talebi arttırıyor
“Bilecik Şeyh Edebali Üniversitesinin çok önemli bir avantajı var. Marmara Bölgesindeki, İç Anadolu Bölgesine yakınlığından dolayı Coğrafik konumu itibariyle bu bölgelerden öğrenciler Yüksek lisans için gelenler oldukça fazla başvurusu bulunuyor. Böylece Yüksek talep görüyor. Eylül ayı itibariyle 7 anabilim dalında Yüksek Lisans eğitimleri açılacak. Önemli ölçüde öğrenci sayısı artacağını düşünüyorum. Üniversitemiz bünyesi içerisinde, Rektör Hocamız Prof. Dr. Azmi Özcan hocamızın gayreti sayesinde ve önderliğinde lisansüstü eğitim bir üniversitenin gözbebeğidir. Çünkü Lisans üstü eğitim Bilim Yapma yolunda önemli bir aşamadır. Kişiler bu eğitimleri süresince çok daha yoğun ve odaklanarak çalışır. Özveri gereken bir çalışma içine girdikleri için üniversitelerin gözbebeğidir.” Dedi.
Diğer yandan Enstitü sekreteri Akif Tetik, İnternet aracılığıyla kayıt yaptırmanın da mümkün olduğuna dikkat çekerek, Mülakat yapılmayarak ön kayıtın internet ortamında yapılması halinde sıralamaya girdiğinde kesin kayıta öğrencinin kendisinin geleceğini belirtti. Bu şekildeki kayıt usulü öğrenciler açısından önemli ölçüde kolaylığında sağlanmış olduğu görülüyor.
