Bilecik Şehir Mezarlığı’nda yaşanan heyelanın ardından şimdide E5 Karayolunun altında da büyük yarıklar oluşmaya başladı.

Atatürk Ormanı’ndaki yeraltı suyunun E5 Karayolu altında heyelana sebep olması sonucunda Karayolları yetkilileri yolun altına fora kazık çakmakla toprak kaymasına çözüm bulmuşlardı.

“Mezarlar toprak altında kaldı”

Ne var ki çakılan fora kazıklar yeraltı suyunu bu defa 3’e böldü ve suyun bir bölümü mezarlıklar mevkiine doğru yol alırken, şehir mezarlığında meydana gelen heyelan nedeni ile mezarlar toprak altında kaldı. Osmanlı Devleti’nin ilk eserlerinden birisi olan İmarethanede de yıkımlar olduğu gözlenirken önünde ve arkasında büyük yarıklar meydana geldi.

SİT alanı olduğu için şuanda müdahale edilemiyor

Son günlerde artan şiddetli yağışlarında bölgedeki heyelanda artışa sebep olduğu ileri sürülürken, mezarlıklar mevkiinde E5 Karayolunun alt kısmında da büyük yarıkların meydana geldiği ve yolunda tehlike arzettiği gözleniyor.

Diğer yandan Belediye Başkanı Semih Şahin, mezarlık için oluşturdukları Komisyon’un gerekli raporları hazırladığını ve Anıtlar Kurulu’na gönderdiğini ve SİT alanı olan mezarlık bölgesine şuan için hiçbir müdahale yapamadıklarını Anıtlar Kurulu’ndan gelecek cevap neticesinde mezarlığa müdahale edeceklerini ve yeni mezarlıkta yapmayı planladıklarını aktardı.

Atatürk Ormanı (Kent Ormanı) bölgesinin altından sızmaya başlayan yeraltı suyu sebebi ile daha önce Karayollarının yapmış olduğu fora kazıklarında kayması sonucunda durum ciddileşmeye başladı.

E5 Karayolunun hemen altındaki bölgede toprak kayması her geçen gün artarken, son günlerde Bilecik ilinde yaşanan yoğun yağmur yağışı toprağın yumuşamasına ve kaymanın hızlanmasına neden oldu. Bunun yanı sıra mezarlık içerisinde bulunan erken Osmanlı dönemi yapılarından olan Orhangazi İmarethanesi de heyelan nedeniyle tehlike altına girdi.

“Devlet Osmanlı, Osmanlı diyor. Gelsin bu Osmanlı’nın ilk eserine sahip çıksın”

Edebali Kültür ve Araştırma Dernek Başkanı Arif Durmuş, Osmanlı’nın ilk eserlerinden olan İmarethane’ye dikkat çekerken, devletin buna sahip çıkması gerektiğinin altını çizdi ve “Devlet Osmanlı, Osmanlı diyor, gelsin bu Osmanlı’nın ilk eserine sahip çıksın” dedi.

Dernek Başkanı Durmuş, “ben 2008 yılından beri dernek başkanlığı yapıyorum, buralara sürekli gelip gidiyoruz. Buralardaki camilerin, hamamların tadilatını da yaptırdık ama böyle bir felaketi daha önce hiç görmedim. Şu toprak kaymaları bir ay içerisinde oldu, buralar da çökmeler oluştu, burada Osmanlı’nın ilk eseri olan İmarethane’ye sahip çıkmamız gerekiyor.

Ben Tarihçi Ekrem Hakkı Ayber’in 1966 yıllında çantacılığını yaptım. Ben o zamanlar gençtim, o zamanlar bu İmarethane için şunu söyledi: burası aş eviymişti, burasının diğer yandan bir ana evi olduğunu söyledi, Ana evi nedir? Evlenen kızına çeyizini verir, yuva kurar, burası bir yuvadır, bu yuva yıkılıyor arkadaşlar, buna sahip çıkalım. Devletimizin buna sahip çıkması gerekiyor, madem devlet Osmanlı, Osmanlı diyor, gelsin bu Osmanlı’nın ilk eserine sahip çıksın.

Buradaki toprak kaymasının nedenini de büyüklerimiz şöyle söylüyorlar. Burada muazzam bir su kaynağı varmış, yukarıda kazıklar çakıldı ve bu suyun yuvasını bozdular, şimdi bizde bunun bedelini ödüyoruz” ifadelerine yer verdi.

“Mezarlarımızı ziyaret edemiyoruz”

Mezarlık ziyaretçisi Mahir Sargıl ise, yaşanan heyelan sebebiyle mezarlık ziyaretçilerinin zor anlar yaşadığını söylediği konuşmasında, “doğma büyüme buralıyım. Yediler mevkiinden gelen bir sızıntı ile birde mezarlıktan geçen atık suyun birleşmesinden dolayı bu mezarlıkta heyelan oluşmuştur. Bütün mezarlarımız harap durumda, buna büyüklerimizin bir çare bulması gerekmektedir. Toprak kayması sebebiyle mezarlığa gelenler zorluk çekmekteler, her tarafımız kaydı, mezarlarımızı ziyaret edemiyoruz”dedi.

“Anıtlar Kurulu’ndan haber bekliyoruz

Belediye Başkanı Semih Şahin, 31 Mart seçimlerinin hemen ardından bu konu ile ilgilenmeye başladığını, gerekli uzmanlar ile bir Komisyon oluşturulduğunu lakin bölgenin SİT alanı içinde olduğu için şu aşamada herhangi bir çalışma yapamadıklarını kaydetti. Başkan Şahin, tarihi İmarethane içinde, “biz bu tarihi eseri korumakla yükümlüyüz” ifadelerine yer verdi.

“Hem burasını kurtaracağız, hem de yeni mezarlık bölgemizi de açmış olacağız”

Başkan Şahin, “bizim seçilir seçilmez kucağımızda bulduğumuz sorun Bilecik mezarlığı oldu. Heyelan sebebiyle mezarlıkta çökmeler ve kaymalar oluşuyor, biz hemen gerekli uzmanlarımızın eşliğinde gittik sorunu yerinde inceledik. Bir şeyin doğru çözümü, gerekçelerini önce saptamaktır.

Gerekçe olarak, bizler Karayollarında yapılmış fore kazıkların yeraltı suyunu düzensizleştirdiğini, buna ilave olarak yine ez az bunun kadar önemli ölçülüp biçilmeden ve mühendislik hesabı yapılmadan yapılmış dolgunun ekstra bir yükleme yaparak heyelanı hızlandırdığını tespit ettik.

“İmarethane Osmanlı göçebe yaşam tarzından yerleşik yaşam tarzına geçişinin ilk yapılarından biridir”

Buna ilave olarak Valilik talimatıyla bir Komisyon kurduk. Bununla ilgili Karayolları, Kültür Bakanlığı, Çevre İl Müdürlüğü ortak bir komisyon kurduk. Bu Komisyonun ilk toplantısında bölgenin SİT bölgesi olması sebebiyle Anıtlar Kurulu’ndan görüş istedik. Şu anki aşamada bunu takip ediyoruz ve çözüm üretmeye çalışıyoruz, çünkü orada mezarlıklardan daha önemli bir İmarethane var. Her ne kadar dört duvar ve ayakta zor duran bir yapı gibi görünse de bizim tarihimiz açısından çok önemli bir eserdir. Neden çünkü Osmanlı göçebe yaşam tarzından yerleşik yaşam tarzına geçişinin ilk yapılarından biridir. Bırakın dört duvarı iki tane kerpiç olsa biz bunu korumakla yükümlüyüz, bu sürecin biraz uzamasının sebebi burasının SİT bölgesi olması. Biz SİT bölgesinden herhangi bir makine çalıştıramayız. Anıtlar Kurulu’nun bu konuda bize vereceği belgeleri ve izinleri bekliyoruz, bunları beklerken de bizler Bilecik için çok gerekli olan yeni bir mezarlık projesi araştırmalarını sonlandırmak üzereyiz, çok yakında hem burasını kurtaracağız, hem de yeni mezarlık bölgemizi de açmış olacağız” dedi.

Editör: TE Bilişim