Bilecik Valiliğine bağlı olarak görev yapan Tüketici Hakem Heyeti Başkanı Şinasi Balta, tüketici haklarına dikkat çekmek amacıyla vatandaşlara yönelik gazetemize bilgilendirme yaptı.
Vatandaşların alışverişlerinde haklarını bilmediğini söyleyen Balta, “Kapıdan aldıkları veya mağazaya giderek aldıkları satışlarda iade hakkı başta olmak üzere birçok hakları söz konusu.”olduğunu söyledi. Tüketici hakları İl Müdürü Şinasi Balta, Söz konusu olan Tüketicinin hakları konusunda yeni yasa tasarısının getirdiği bir takım düzenlemelerin de içinde yer aldığı açıklamasında şöyle konuştu:
“Özellikle kapıdan satış dediğimiz pazarlama elemanlarının kapıya gelip yaptığı satışlarda biz de çok sıkıntı çekiyoruz. Pazarlama elemanları gelip köylerden mahallelerden vatandaşımızın iyi niyetinden faydalanıp satış yapıyorlar. Özellikle mağaza açacaklarını, indirim imkanı sunacaklarını bu imkandan yararlanmak için ürün almaları gerektiğini belirterek vatandaşımıza satış yapıyorlar. Bu tür satışlarda tüketicilerin 7 gün içerisinde hiçbir sebep belirtmeksizin satıştan vazgeçme hakları var. Bunun için satın aldıkları firmaya 7 gün içerisinde cayma haklarını kullandıklarına dair ihtarname göndermeleri gerekir. “ diyerek kapı kapı dolayaşan satıcılara karşı uyardı.
“Tüketici 7 gün içinde cayma hakkına sahip”
Satıcı satışlarında Tüketici Kanunu’na göre tüketiciyle sözleşme yapmak zorunda olduğuna dikkat çekerek , memnun kalmadığı takdirde 7 gün içinde cayma hakkına sahip olduğunu açıkladı.
Balta, “Tüketici Kanunu’na göre tüketiciyle sözleşme yapmak zorundadır. Bu tüketici Kanununa göre cayma hakkı konusunda 7 gün içerisinde cayma hakkı olduğunu sözleşmede belirtmesi lazım. Bunu 16 punto olarak koyu siyah harflerle tüketicinin göreceği şekilde sözleşmeye yazılması gerekli. Zaten eğer yazılmadıysa, sözleşme hazırlanmadıysa tüketici zaten haklı oluyor. 7 gün içerisinde satıcıya ihtarname gönderilmeli. Satıcıya tebliğ tarihinden itibaren 20 gün içerisinde satıcı tüketiciden ürünü alarak ödediği bedeli geri iade etmesi gerekir” dedi.
Satıcı tarafın herhangi bir şekilde ihtarname süresini aşırması durumunda nasıl çözüldüğü konusunda Şinasi Balta; “Bununla çok sık karşılaşıyoruz. Tüketiciler satıcıyı telefonla arıyorlar. Satıştan vazgeçtiklerini söylüyorlar. Satıcı da tamam alacağız, geleceğiz diyerek 7 günlük süreyi geçirtiyorlar. O zaman biz Tüketici Kanununa göre kapıdan satış kanunlarına göre, gerekli incelemeyi yapıyoruz. Satışta aykırılık olup olmadığını, sözleşme yapılıp yapılmadığını belirliyoruz. Örneğin satıcı tüketiciye satış yapmadan önce ürünü vermelidir. Tüketicinin ürünü belli bir süre denemesi gerekli. Denedikten sonra satıcının satış yapması gerekiyor. Biz de bunları inceleyerek değerlendirip kararı veriyoruz.
Mağaza alışverişlerinde garanti kapsımındaki ürünlerin alımı durumunda garanti şartlarının geçerli olduğunu söyleyen Balta; “Tüketici bir ürünü almışsa, sürekli arıza yapıyorsa 1 yıl içerisinde en az 4 defa arıza yaparsa garanti şartları yönetmeliğine göre tüketicinin yenisini isteme veya fatura bedelini geri isteme hakkı var. Satıcı tüketicinin mağduriyetini gidermezse, tüketici hakem heyetlerine, tüketici mahkemelerine müracaat edebilirler. Tüketici hakem heyetleri ve tüketici mahkemeleri bu konuda gerekli inceleme ve değerlendirmeyi yaparak karara bağlayacaklardır.”
Müşterinin aynı ürünü istememesi durumunda iade hakkının olup olmadığı konusunda ise Balta, tüketicinin, 1 yıl içerisinde en az 4 kez bozulan ürünün iade edilip fatura bedelinin geri alınabileceğini veya toplam garanti süresi boyunca farklı da olsa 6 kez arızalanan bir ürün için tüketicinin satıştan vazgeçip fatura bedelini geri isteme hakkının olduğunu söyledi.
Ürün tamir süresi ile ilgili açıklama yapan Balta; Azami tamir süresi her ürün için değişiklik gösterir. En az 20 gündür ve bu garanti şartlarında belirtilmiştir. Ürün arızalandığında satıcı aracılığıyla veya kendi imkanlarınızla servise gönderdiğinizde teslim ettiğiniz tarihten itibaren azami tamir süresi içerisinde satıcı onarımı yapıp ürünü teslim etmez ise, yenisini isteme, satıştan vazgeçme ve fatura bedelini isteme hakları var. Eğer ki satıcı veya servis tüketicinin mağduriyetini gidermezse, bize gelebilirler, biz gerekeni yaparız.
“Vatandaş bankayla karşı karşıya gelmeyecek”
Hazırlanan Tüketici Kanun Taslağı ile ilgili de bir açıklama yapan Balta; “ Bazı maddeler tüketicinin lehine düzenlendi. Özellikle bize gelen şikayetler bankacılık işlemleri ile ilgili. Dosya masrafı, hesap işletim ücreti, kredi kullanırken alınan masraf ve komisyonlar, kredi kartları, kredi kart aidatları ile ilgili şikayetler. Özellikle bunlarla ilgili çok şikayet alıyoruz. Biz de bunları değerlendirip gerekli işlemleri yapıyoruz. Tüketici kanununda bu yönde değişiklik yapılması planlanıyor. Şu anda taslak meclise sunuldu. Taslakta tüketici lehine olan çok iyi gelişmeler var. Vatandaş bankayla karşı karşıya gelmeyecek, dosya masrafı alıp alınmayacağı ile ilgili net bir açıklama olacak.
Tüketici Haklarına başvuru ile ilgili kısa bir açıklama yapan Şinasi Balta, 2010 yılında olan başvuru sayısının 315, 2011 yılında 349 kişi, 2012 yılında, 517 kişi ve 2013 yılı Nisan ayı sonuna kadar olan başvuru sayısının de 171 olduğu bilgisini de veren Balta; “tüketicimiz bu konuda artık bilinçlendi. Haklarını arayabiliyorlar. Yıllara vurduğumuz zaman tüketici şikayetlerinde ciddi bir artış da var. Bu da tüketicimizin hakkını aradığını gösteriyor, tüketicimiz her geçen gün daha da bilinçleniyor.
Ayıplı hizmetler konusunda da kısa bir açıklama yapan Balta; “Bir mağazadan alınan giyisi ayakkabı gibi bir ürün aldınız. Bunların biliyorsunuz ki garanti belgesi yok. Garanti belgesi ile satılması zorunlu ürünler kapsamında değil bunlar. Bunlarla ilgili şikayetleri de şu şekilde değerlendiriyoruz, eğer ki tüketici satın aldığı tarihten itibaren, 30 gün içerisinde bir ayıp meydana geldiyse, üretim hatası veya fabrika hatasından bir ayıp meydana gelmişse, vatandaş şikayetini önce satıcıya, yazılı olarak bildirmesi gerekir mağduriyetini. Satıcı tüketicinin mağduriyeti gidermezse, Tüketici Hakem Heyetlerine ve Tüketici Mahkemeleine müracaat edebilirler. Bir de ayıplı hizmetler var. Eğer satıcı tarafından tüketiciye, ayıplı bir hizmet verilmiş ise, yine tüketici hakkını arayabiliyor. Aynı şekilde şikayetini önce satıcıya, satıcı mağduriyetini gidermezse bize gelebilir. Ayıplı hizmetler de satıcının tüketiciye vaad ettiği şeyleri yerine getirmemesidir. “
Mağazalardan alınan garantisi olmayan ürünlerin ayıplı çıkması durumunda, mağazayla anlaşmaya varamayan tüketiciler hakkında yürütülecek işlemler ile ilgili Balta; “ tüketici bize geldiğinde biz inceliyoruz ve her iki taraftan da gerekli belgeleri istiyoruz. Savunmalarını istiyoruz. Burada satıcı kullanıcı hatası olduğunu söylerse, tüketici de kendisinden kaynaklanmadığını öne sürerse, bu durumda biz konuda uzman bilirkişi görevlendiriyoruz. Ürünü bilrkişiye gönderiyoruz. Bilirkişi ürünü inceleyip, raporunu yazıp, Hakem Heyetimize teslim ediyor. Biz de bu rapor ve evraklara göre inceleyip değerlendirip karara bağlıyoruz. “
Tüketici şikayetlerinin ne kadar süre içerisinde çözüme kavuştuğu ile ilgili kendilerine müracaat edildikten sonra, en geç üç ay içerisinde sonuçlandırmaya çalıştıklarını belirtti. Balta; “Kararın her iki tarafa tebiğinden itibaren karara 15 gün içerisinde her iki tarafın itiraz etme hakkı var. Bir üst mahkemeye, Tüketici Mahkemesine götürme hakları var. Eğer 15 gün içerisinde itiraz etmezlerse ve alınan kararı uygulamazlarsa, icra hükümleri geçerlidir. Tüketici adliyede icra müdürlerine giderek bizim kararımızla icra ilemlerini başlatabilir.”dedi.
