Bilecik’in Yeniköy Köyü’nde yıllardır kiraz yetiştiriciliği yapan İsmail Ayaz(39) toplamda 62 dönümlük arazideki yaklaşık bin 500 kiraz ağacını para etmediği için motorlu bıçkıyla kesti.
“Bu iş yapılmaz” diyerek üreticinin içler acısı halini gözler önüne seren Ayaz,10 yıl önce 8 liradan ihraç edilen kirazları şimdi 2 liraya zor sattıklarını vurgularken, 62 dönümlük arazisindeki yaklaşık 1.500 kiraz ağacını adeta doğradı.
Ayaz, giderin gelirden çok olmasından yakınarak yetkililere çağrıda bulunurken, yevmiyeci Hatice Küküllü(50) ise üreticinin para kazanmadığını söyleyerek “biz çalışanlar olarak ücret istemeye çekiniyoruz” dedi ve yetkililerin bu konuya el atması gerektiğini söyledi.
“Rezillik çekiyoruz”
Çalıştırdığı kiraz işçilerinin kendisinden daha çok kazandığını söyleyen İsmail Ayaz, “ Yapmış olduğumuz kiraz hasatında gördüğünüz son durum işte bu. Kiraz para etmiyor, 2 lira ya da 3 lira.İstanbul’a vardığınız zaman 15 liraya kiraz yiyor vatandaş.Aracı, komisyoncu, halcisi para kazanıyor biz çiftçiler rezillik çekiyoruz. Son durum gördüğünüz gibi ağaçları kesmeye başladık.” dedi.
“Bu ağaçlara çocuk gibi bakıyoruz”
Mazot fiyatının 7 lira 300 Kuruş’a gübre fiyatının ise 150-200 lira olduğunu söyleyen üretici Ayaz, “Burası tam 40 dönüm kiraz bahçesi.Başladım kesmeye, acıma yok! Para etmediği için kesiyorum. Mazot olmuş 7,300 lira, gübre olmuş 150-200 lira. Bu ağaçlara çocuk gibi bakıyoruz. 6-7 ay sürümü, kazımı, ilaçlaması sürüyor. Gördüğünüz gibi kiraz 2 lira,işçi parası 100 lira, günlük 10 tane işçi geliyor bize kalan para 20 lira 30 lira.” şeklinde konuştu.
“İşçi benden daha çok kazanıyor”
“Kiraları 2 liraya verdiğin zaman bir işçi 70 kilo kiraz topluyor 2 ile çarpınca 140 TL ediyor. 100 lirası işçinin 40 lirası benim. İşçi benden daha çok kazanıyor.” vurgusunu yapan Ayaz, “1000 adet kiraz ağacım var bu tarlada,hepsini keseceğiz. Çiftçi ve üretici şu anda çok perişan.Buradan yetkilere sesleniyorum bize çare olun, yardım edin. Bize online satış sunuyorlar şu var,bu var diyorlar ama hiçbir şey yok meydanda. Biz yine ortada halciye, komisyoncuya muhtaç kalıyoruz. Online satışında hiçbir başarıya ulaştığı yok. Ürün satıyoruz ama işçi ile ortak satıyoruz. Günlük 100 lira yevmiyeleri var. Kiraları 2 liraya verdiğin zaman bir işçi 70 kilo kiraz topluyor 2 ile çarpınca 140 TL ediyor. 100 lirası işçinin 40 lirası benim. İşçi benden daha çok kazanıyor.” ifadelerine yer verdi.
“Çiftçinin halini görsünler”
10 yıl önce 8 liradan şimdi ise 2 liradan kiraz sattığını belireten getiren Çiftçi Ayaz, “Gördüğünüz bu tarla 40 dönüm ama sadece 40 dönümle bitmiyor,15 dönümlük ve 7 dönümlük diğer tarlalarda var. Sıra oralara da gelecek. Burayı bitireceğiz ondan sonra oraya geçeceğiz, hepsini keseceğim! Burada 15 yaşında olan ağaçta var 40 yaşında olan ağaçta var. Her sene aynı şey para etmiyor. Hayatımda bir sefer ihracata mal verdim 10 sene önceydi,o zamanlar kirazı 8 liraya verdim, şuan da 2 lira. 10 sene öncesi nerede sonrası nerede? Yapılacak iş değil! Kiraz ağaçta mı toplanır yerde mi toplanır vatandaş görsün şu rezilliği. Çiftçinin halini görsünler.” diyerek isyanını dile getirdi.
“Yevmiye parasını istemeye utanıyoruz”
Yevmiyeci Hatice Küküllü ise üreticinin para kazanmadığını söylerken para istemeye çekindiğini dile getirdiği konuşmasında şunları ifade etti:“Bir her gün yevmiyeye geliyoruz. Çiftçimizden, akşam olduğunda para istemeye çekiniyoruz. Çünkü adam 3 liraya,5 liraya satıyor bunu. Burada 3 lira 5 lira, İstanbul’da daha pahalı. Çiftçimiz bir şey kazanamıyor yani. O yüzden gerekenin yapılmasını istiyoruz. Ben 90 lira yevmiye parası alıyorum ama istemeye utanıyoruz. Kilosunu 3 liraya satarsa ne olacak? Yetkililerin bu konuda çiftçileri desteklemelerini istiyorum. Çok zor bir durumdalar. Buna ilaç yapıyorlar, her şey yapıyorlar. Çiftçimiz bizi kapıdan alıyor, geri kapıya kadar getiriyor. O yüzden yetkilerin bunları duymalarını istiyorum.”
