Cafer Elmas
Sançim çimento fabrikası kapasite artırımı ve yeni binalar için gerçekleştirilen ÇED raporu görüşmeleri gergin geçti. Taşçılar köy kahvehanesinde yapılan ÇED görüşmelerinde köylüler, fabrikanın ilk kurulduğunda verilen sözlerin tutulmadığını, sağlıklarının tehlike de olduğunu belirterek kapasite artırımını istemediklerini belirtiler. ÇED heyeti ve Bilecik Çevre Şehircilik İl Müdürü Murat Akat ile köylüler arasında zaman zaman tartışma yaşanırken gergin dakikalar yaşandı. ÇED heyeti slâyt eşliğinde yapılacak yeni yatırım hakkında bilgi verdi. İşçi kapasitesinin 5000 çıkacağını belirtilirken Bilecik ve ülke ekonomisine büyük katkı sağlayacağı ve her türlü sağlık önleminin alınacağı belirtildi.
2007 yılında ilimizde Bilecik çimento olarak kurulan fabrika 2014 yılında Çimsa tarafından satın alındı. İlimize önemli yatırım olarak gösterilen çimento fabrikası her geçen gün büyürken kapasite artırıma ihtiyacı oldu. Bunun için yasa gereği alınması gereken ÇED raporu için önceki gün köylüler ile görüşme yapıldı. Ne var ki köylüler ÇED heyeti arasındaki görüşmeler beklendiği gibi pek olumlu geçmedi. Köylüler fabrikanın kuruluş aşamasından duydukları endişenin daha fazla artığını, suya dokunulmayacak denilmesine rağmen köylünün suyunun kullanıldığını ve pis suyun köye doğru akıtıldığını iddia ettiler.
Fabrikaların filtresinin çalışmadığını ve köylülerine her gün duman altında kaldığını, defalarca çevre müdürlüğüne aramalarına rağmen ilgilenmediğini belirttiler. Kringen depolarının açık bırakıldığını bunun da sağlıklarını tehdit ettiğini vurgulayan köylüleri fabrika yetkililerinin kurulduktan sonra hiç köylerine gelerek dertlerini dinlemediklerini söylediler. Fabrikadan yük taşıyan kamyonların köy yolunu bozduğunu yapılacak sözü verilmesine rağmen yollarının yapılmadığını akşama kadar yollardan havaya uçan tozların köyün üstünü kapladığını belirttiler. Bu yüzden fabrika kapasite artırım binalarının yapılmasına karşı olduklarını mümkünse fabrikayı da fabrika sahiplerinin kendi memleketlerine taşımalarını istediler.
“18 aydır müdürsün seni ilk defa görüyoruz”
ÇED heyeti sonrası söz alan Bilecik Çevre ve Şehircilik İl Müdürü Murat Akat, köylülere yapılacak yatırım için n tutanak tutacaklarını ve kendilerinin yapılacak yatırımı denetleyeceklerini söyledi. 18 aydır Bilecik’te görev yaptığını ve 800 yakın denetleme yaptıklarını ve gerektiğinde cezaların yazıldığını söyledi. Köylülerin çevre müdürlüğünün hiç bir denetim yapmadığını defalarca aramalarına rağmen gelinip ilgilenilmediğini, 18 aydır görev yaptığını söyleyen çevre şehircilik müdürünü ilk defa gördüklerini söylediler. Bunun üzerine Çevre Müdürü Akat, kendilerine gelen her şikayeti değerlendirdiklerini belirterek kendisine yüklenene köylülere ‘boş konuşmayın’ demesi üzerine ortalık bir anda gerildi ve hararetli dakikalar yaşandı.
Son kararı bakanlık verecek
Çevre ve Şehircili İl Müdürü Murat Akat, göreve geldiği günden itibaren 800 tane denetim gerçekleştirdiğini söylerken projeye karşı çıkan köylülerin taleplerinin yazılı olarak alacağını belirtti. Toplantının amacının sadece proje ile ilgili bilgilerin verilmesi olduğunu söyleyen Akat, “16 ayda 800 tane denetim gerçekleştirdim. Şikayet varsa da yoksa da gelmişizdir. Gerekirse biz buralara her gün geliriz. İstemediklerinizi, taleplerinizi yazılı olarak alacağız. Projeyi bakanlığımız yürütüyor. Bütün şikayetlerinizi bakanlığımız değerlendirecek. Yazılı olarak ileteceğiniz bütün talepleriniz bakanlığımızca değerlendirilecek ve nihai karar orada verilecek. Burada sadece proje hakkında bilgiler veriliyor. Bu sadece bir prosedür ve ben sizin bütün taleplerinizi alacağım.” ifadelerini kullandı.
Köylülere genel olarak kararlarının ÇED raporuna olumsuz yazılmasını ve fabrikanın kapasite artımını istemediklerini söylediler. Bunun üzerine çevre şehircilik müdürü ve ekibi tutanak tutarak ÇED heyetine verirken çevre müdürü Akat, ÇED raporuna ilişkin tutanakların önümüzdeki hafta kurumların alınabileceğini söyledi.
“Köy komple yıkılır”
Karşılıklı konuşmaların ve atışmaların ardından söz alan Çukurören Köy Muhtarı Ahmet Sevinen yaptığı konuşma Taşçılar köylüleri tarafından alkışlandı. Kendilerinin Çukurören köy muhtarının temsil ettiğini belirten köylüler kendi muhtarlarının köylünün hakkını gerektiği şekilde savunmadığını iddia ettiler. Çukurören köy muhtarı yaptığı konuşmada fabrikanın ilk kurulduğunda kendisinin karşı çıktığını o zamanlar bunların yaşanacağını anlattığını fakat kimseye anlatamadığını belirtti.
Çukurören Köyü Muhtarı Ahmet Sevinen, toplantının bayrama üç gün kala yapılmasına tepki gösterirken ocak ile fabrikanın neden birleştirildiğini sordu. Tarımda kullanılan suyun da kirlendiğini söyleyen Sevinen, köy yollarının asfalt yapılması gerektiğini ifade etti. Sevinen, “Bu yapılan yatırım ilimize yapılan yatırım. Bayrama kalmış 3 gün, burada ÇED toplantısı yapılıyor. Niye bayramdan sonraya kalmamış? Niye ocakla fabrikayı birleştirdiniz? Bu alan 3 katına çıkarsa bizim köyde deprem etkisi yaratır ve köy komple yıkılır. ÇED raporu toplantısı neden benim köyümde yapılmadı? Fabrika da Taşçılar Köyü’ne yapılsaydı. Daha önce de ÇED toplantısı yapıldı burada. Tutanaklara yazılmasını istiyorum bunun, tutanakların da bu ÇED’edahil kaç tane köy muhtarı varsa hepsinin verilmesini istiyorum. ÇED raporu da dahil.
Benim köyüm sebze suluyor burada. Buradan su aldılar. Ben itiraz ettiğimde ÇED raporunu çıkarttırdım, günlük 550 ton su dediler. Bundan bir yıl önce su artışına çıktılar. Yani bunlar yapılırken biz burada sonuçta yapılan bu yatırım bizim ilimize yapılan yatırım, bizim çevremize yapılan bir yatırım. Faydalanılacaksa herkes faydalanacak. Ama zarar görürse de herkes zarar görür. Niye şu anda suyu bize doğru akıyor? Biz de temiz suyu arkadaşın da dediği gibi bizim köyümüze verilen zararı bu. Temiz suyu alıyor, pis su bize geliyor. Buna önlem alınsın. Bunlar çok büyük yatırımlar değil bunlar. Maden sahası bizim orada. Kamyonları kapatacaklarını söylüyorlar. Biz buna karşı değiliz. Yolu asfalt yapsın.” ifadelerini kullandı.
“Depolama sahası kapatılsın”
Taşçılar Köyü Muhtarı Yasin Demir, kringen depo sahalarından çıkan tozların köyde büyük rahatsızlık yarattığını belirtti. Fabrika filtrelerinin arıza yaparak çevre kirliliğine yol açıtığını kaydeden Demir, “Bazı rahatsızlıklar var. Bunların önlemi alınsın. Fabrikanın sahasında kringen depoları var. Bu alanın normal şartlarda kapalı olması gerekir. Ama bunlar kapalı değil. Buradaki tozlar doğaya gidiyor. Filtreler arıza yapıyor bu arızalar sonrası tozlar etrafa yayılıyor. Yolu asfalt yapsalar bu toz ortadan kalkacak. Çukurören’de yapılan patlamalar sonrası patlama sonucunda evlerin camları kırılıyor. Kringen depolama sahasını lütfen kapatsınlar. Yolu asfalt yapsınlar.” dedi.
Jandarmanın hazır beklediği ÇED rapor görüşmeleri gergin geçerken olaysız biti ve köylüler evlerine dağıldılar.
