23 Nisan 2015 tarihinden itibaren, asansörlerin yıllık kontrolleri belediyelerin ve özel idarelerin yasal sorumlulukları arasına eklendi. Gerekli işlemleri yerine getirmeyen yetkililer, yaşanabilecek yaralanma ve ölüm olayları nedeniyle “5237 sayılı Türk Ceza Kanunu” hükümlerine göre doğrudan sorumlu tutulacak.
Kamuoyunda torba yasa olarak bilinen ve 23 Nisan 2015 tarihli Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren "İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu ile Bazı Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun", asansörlerin yıllık kontrol ve aylık bakımlarının sorumluluğunu belediyelere ve özel idarelere yükledi. Yeni düzenleme asansörlerin yıllık kontrol ve aylık bakımlarına ilişkin önemli yenilikler getirdi. Bu düzenleme sayesinde ilimizde de başta Bilecik Belediyesi olmak üzere diğer belediyelerinde sorumluluğu arttı. Denetim sürecinde Vilayetler Birliği, TMMOB ve Türk Standardları Enstitüsü (TSE) temsilcilerinden oluşturulacak komisyonun kararları etkili olacak. Yeni düzenlemeyle, asansörlerin yıllık periyodik kontrolleri belediye ve il özel idarelerinin yasal görevleri arasına eklenmesiyle birlikte, bugüne kadar kanuni zorunluluk olmadan belediye ve il özel idarelerince yürütülen kontrol görevi, yasal altyapıya kavuşturulmuş oldu.
Değişikliklerle yasal altyapısı oluşturulan yıllık periyodik kontrol faaliyetleri, doğrudan belediyelerce gerçekleştirilebileceği gibi yetkilendirilmiş muayene kuruluşlarına da yaptırılabilecek. Ancak belediyelerin ve yetkilendirilmiş muayene kuruluşlarının, yıllık kontrol işlemlerini yapabilmeleri için belli şartları taşımaları gerekecek. Bu şartlar ise, kanuna göre Vilayetler Birliği, TMMOB ve TSE temsilcilerinden oluşturulacak komisyonun alacağı kararlar doğrultusunda Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından yürürlüğe konulacak. Yapılan kontroller sonucunda, belediye ve il özel idareleri, güvenli olmayan asansörleri hizmet dışı bırakabilecek.
Belediyelerin sorumluluğunda yetkilendirilmiş muayene kuruluşlarıyla yürütülecek yıllık periyodik kontrol faaliyetlerine ilişkin tüm bilgiler kayıt altına alınacak. Geliştirilen takip uygulamasıyla, kontrolleri yapılan asansörler arasında seçilen belirli sayıda asansör denetimden geçirilerek, firmaların kontrol faaliyetlerini usulüne uygun şekilde yürütüp yürütmediği sıkı takip altına alınacak. Belediye veya il özel idarelerinde, görev ve yetki alanlarında bulunan asansörler için yapılması zorunlu olan yıllık periyodik kontrolün gerçekleştirilmesi için gerekli işlemleri yerine getirmeyen yetkililer, yaşanabilecek yaralanma ve ölüm olayları nedeniyle "5237 sayılı Türk Ceza Kanunu" hükümlerine göre doğrudan sorumlu tutulacak.
Ayrıca bina yöneticileri de asansörlerin güvenli şekilde işletilmesinin sağlanması amacıyla aylık bakımlarıyla, yıllık kontrollerinin ilgili teknik düzenlemelere uygun şekilde yaptırılması ve bu işlemlere ilişkin ücretlerin ödenmesinden sorumlu olacak. Resmi Gazete`de 23 Nisan 2015 tarihinde yayımlanan 6645 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Torba Kanun`un asansörlerle ilgili düzenlemeleri şöyle:
"MADDE 82 – 23/6/1965 tarihli ve 634 sayılı Kat Mülkiyeti Kanununun 35 inci maddesinin birinci fıkrasına aşağıdaki bent ve maddeye aşağıdaki fıkra eklenmiştir.
"l) Anagayrimenkulde bulunan asansörlerin güvenli bir şekilde işletilmesinin sağlanması amacıyla aylık bakımları ile yıllık kontrollerinin ilgili teknik düzenlemelere uygun şekilde yaptırılması ve bu işlemlere ilişkin ücretlerin ödenmesi."
"Bu Kanunun 34 üncü maddesinde belirtilen şartları taşımasına rağmen yönetici ataması yapılmayan anagayrimenkulde, birinci fıkrada sayılan işlerin yaptırılmasından kat malikleri müştereken sorumludur."
MADDE 83 – 22/2/2005 tarihli ve 5302 sayılı İl Özel İdaresi Kanununun 7 nci maddesinin birinci fıkrasına aşağıdaki bent ve maddeye aşağıdaki fıkra eklenmiştir.
"h) Belediye sınırları dışında, yapı ruhsatı veya yapı kullanma izni hangi idare tarafından verilmiş olursa olsun, hizmete sunulacak olan asansörlerin tescilini yapmak, ilgili teknik mevzuat çerçevesinde yıllık periyodik kontrollerini yapmak ya da yetkilendirilmiş muayene kuruluşları aracılığıyla yaptırmak, gerekli hâllerde asansörleri hizmet dışı bırakmak. Bu bent uyarınca asansörlerin yıllık periyodik kontrolünü yapabilecek il özel idareleri ile yetkilendirilmiş muayene kuruluşlarının sahip olması gereken koşullar, yıllık periyodik kontrol esasları ile yıllık periyodik kontrol ücretleri Vilayetler Hizmet Birliği, Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği ve Türk Standardları Enstitüsü temsilcilerinin de yer alacağı bir komisyon tarafından belirlenir. Konuya ilişkin düzenlemeler, komisyon kararları doğrultusunda Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından yapılır."
"Birinci fıkranın (h) bendinde düzenlenen yetkinin usulüne uygun kullanılmaması sonucu oluşacak yaralanma ve ölüm olaylarından dolayı, ilgili il özel idaresi yetkilileri 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu hükümlerine göre sorumludur."
MADDE 84 – 3/7/2005 tarihli ve 5393 sayılı Belediye Kanununun 15 inci maddesinin birinci fıkrasına aşağıdaki bent ve maddeye birinci fıkrasından sonra gelmek üzere aşağıdaki fıkra eklenmiştir.
"s) Belediye sınırları içerisinde, yapı ruhsatı veya yapı kullanma izni hangi idare tarafından verilmiş olursa olsun, hizmete sunulacak olan asansörlerin tescilini yapmak, ilgili teknik mevzuat çerçevesinde yıllık periyodik kontrollerini yapmak ya da yetkilendirilmiş muayene kuruluşları aracılığıyla yaptırmak, gerekli hâllerde asansörleri hizmet dışı bırakmak."
"(s) bendi uyarınca asansörlerin yıllık periyodik kontrolünü yapacak belediyeler ile yetkilendirilmiş muayene kuruluşlarının sahip olması gereken şartlar, yıllık periyodik kontrol esasları ile yıllık periyodik kontrol ücretleri Türkiye Belediyeler Birliği, Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği ve Türk Standardları Enstitüsü temsilcilerinin de yer alacağı bir komisyon tarafından belirlenir. Konuya ilişkin düzenlemeler, komisyon kararları doğrultusunda Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından yapılır."
MADDE 85 – 5393 sayılı Kanuna aşağıdaki ek madde eklenmiştir.
"Asansör yıllık kontrol faaliyetlerine ilişkin sorumluluk
EK MADDE 1 – Bu Kanunun 15 inci maddesinin birinci fıkrasının (s) bendinde düzenlenen yetkinin usulüne uygun kullanılmaması sonucu oluşacak yaralanma ve ölüm olaylarından dolayı, ilgili belediye yetkilileri 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu hükümlerine göre sorumludur.”
