İlimizde kuyumcu esnafı denilince ilk akla gelen isim olan Teknik Kuyumculuk sahibi Arfettin Palacıoğlu ile altının önümüzdeki günlerdeki seyiri ve dünyada yaşanan gelişmelerin altın üzerindeki etkisi ile ilgili bir söyleşi gerçekleştirdik.
Bilecik merkezinde kuyumculuk sektöründe her zaman kendini yenileyen ve altının uzun ve kısa vadede kazancının Bileciklilere neler getirebileceği ile ilgili görüşlerine başvurulacak ilk isim olan Arfettin Palacıoğlu, ekonomik gelişmeler ışığında altının her zaman en karlı yatırım aracı olduğunu belirterek şu görüşlere yer verdi:
“Altın fiyatlarındaki son dönem değişiklikler hakkında neler söyleyebilirsiniz?
Son bir sene içerisinde altın fiyatları biraz inişli çıkışlı gitti. Bir ara en son altın geçen yıl külçe altın bazında bir ara 96 yı da gördü, daha sonra bir ara 80 liraya kadar indi. Şu anda da 90-91 lira civarında. Ama altın bu şekilde iniş çıkışlar yapmasına rağmen genel olarak son 3-4 yıla baktığımızda karşılaştırma yaptığımızda arsa fiyatları hariç, diğer yatırım araçlarıyla karşılaştırdığımızda altın yine altın yatırımcısına kazandıran en yüksek artışı olan bir meta olarak önümüze çıkıyor. Tabi bu arada döviz fiyatları son 17 ve 25 Aralık'tan sonra bir çıkış yapmıştı. Daha sonra onlar son bir ay içerisinde 17-25 Aralık dönemi seviyesine geldi. Ama son bir hafta on gündür de yine bir çıkış oldu ama 3300-3400'lerde olan euro 2900-2800 bandına geldi. Dolar da 2350 civarına çıkmıştı, şu anda 2100-2150 gibi hatta 2000 altını da gördü ama tabi doların 2000 altını görmesi pek normal değil. 2000'in üzerinde gidecek gibi görünüyor. Altın da bu seviyelere devam eder ama tabi altın eskiden dünyadaki gelişmelerden çok çabuk etkilenirdi. Şu anda o zamanlara göre daha az etkileniyor ama tabi dünyadaki gelişmeler şu anda zengin değil de biraz fakir ülkelerde hoş olaylar olmadığı için dolayısıyla altın çok etkilenmiyor. Ama bu hareketler bu olaylar biraz ekonumisi güçlü olan ülkelerde olsa yine altın bizim tahminimize göre eskisi gibi 100-110 lira gibi olur. Ama şu an öyle bir şey beklenmiyor. Altının yılbaşına kadar bu seyirde gideceğini tahmin ediyorum. Külçe altın 90-92 gibi veya 88 gibi. Tabi altın sadece kendi onsuyla değil doların artışıyla da paralel gidiyor. Her zaman olduğu gibi uzun vadede zarar ettireceğini düşünmüyorum. Kısa vadede 3-5-6 aylık alımlarda bazen zarar edilebilir.
Önümüzdeki dönemlerde altın güvenli bir yatırım aracı olacak mı?
Altının şu anki değeri, maliyet değerinin veya bizim deyişimizle çıkış değerinin onsu en fazla 700-850 gibi olacak. Ama şu anda 1200-1300 lerde. Buna göre bakılırsa altın yüksek gibi görünüyor. Ama altın bütün dünyada eskiden sığınılacak güvenli liman görünürdü. Ama şu anda bu böyle değil. Şimdi piyasaya yeni dolarlar geldi ama karşılığı yok. Eskiden dolar basılırken karşılığında mutlaka altın olurdu. Kağıt paranın güvencesi yok. O ülkede herhangi bir şey olduğu zaman paralar çok çabuk değer kaybediyor. Ama altın öyle değil. Altın zaten var olan bişey, dolayısıyla ne zaman olursa olsun uzun süreli olarak yapılan yatırımlarda karlı olur.
Geçtiğimiz birkaç seneye nazaran altının fiyatındaki yükselmeden dolayı kadınların altın günleri bile para gününe döndü. Bunun size kaybı var mı?
Altın satışları 1995-2000 yıllarına göre son 10-15 yıldır altın satışlarında azalmalar var. Bilhassa fantezi ürünler dediğimiz takı ürünlerinde ciddi azalmalar var. Buna teşvik için firmalar değişik reklamlara giriyorlar ama bunu yapmalarına rağmen altın piyasalarında satışlar son on yıla göre %50'nin altında. Artı bizim işimizde karlarımız da çok düştü buna bağlı olarak. Kadın günleri bizim işmide çok küçük etkenler. Ancak ona dimdi çözüm bulundu. Eskiden çeyrek altın 55-60 liraydı herkes alıyordu. Şu anda 15 lira civarında. Tabi bu üç katı alım gücü düşüyor. Alım gücü o kadar artmadığı için otomatik olarak satışı azalıyor. Buna da çözüm üretildi. Şimdi gram altın çıktı. Gram altın şu anda 87 lira, bunun yarım gramı 45 lira, çeyrek gramı 25-23 lira, alternatif hemen bulunuyor. Takı ürünlerinde ise şöyle bir durum var. Eskiden 8 ayar altın hiç satılmazdı. 8 ayar çok özel yapılan elmas ürünlerinde kullanılırdı. O da satılmak için değil evladiyelik olurdu. Torundan toruna kalırdı. Şimdi 8 ayar ürünlere talep arttı. Örneğin bir kolye alacaksınız, 14 ayar alırsanız 500 lira, 8 ayar alırsanız 300 lira. Alım gücü seviyesinde ürün üretilmeye başlandı. Şu an 8 ayar satışlar daha çok. Ama tabi yatırım için değil 8 ayar altınlar. Yatırım için olan altınların mesela cumhuriyet altını satışları eskiye göre düştü. Ama altın bazında yapılacak en iyi yatırım cumhuriyet altınıdır. Ben bu konuda bilhassa vatandaşları uyarıyorum. Bazı müşteriler geliyor, yatırım için külçe altın istiyorlardı. İyi gibi görünüyor fakat geri dönüşümünde çok fark oluyor, bankaların alım satımında da çok fark oluyor. Cumhuriyet altınında bu gün için alım satım arasında 10 lira fark var. Bu da 600 lirada çok büyük bir fark değil. Ben yatırım yapmak isteyen vatandaşlara cumhuriyet altınını tavsiye ederim. Külçe altında küçük alımlarda kar yapamazsınız kilo bazında almanız lazım karlı olması için. 50 bin liranın altındaki yatırımlarda cumhuriyet altını daha karlıdır.
Vatandaşlar eskiden sarı lira dediğimiz Osmanlı para birimi olan liralarda alıyordu eskiden. Bunların da kendi arasında değişik çeşitleri var. Aziz lira, Hamit lira, Reşat lira gibi. Şimdi vatandaş biliçlendi bunların alımı çok yok. Bunların arasında düşük ayarlar da çıkıyordu. Bir zamanlar çok basılmış, 1950-60 lı yıllarda, şimdi bunlar kayboldu, çok nadir de olsa isteyenler oluyor ama yatırım için uygun değil. Vatandaşlar o sarı liralardan alıyor ama bilhassa kış döneminde onlara talep yok denecek kadar azalıyor, eritme fiyatına gidiyor, alım satım farkı çok oluyor ve zarar ediyorlar. Hem takacağım hem de uzun vadede kar elde edeceğim diyorlarsa 22 ayar işçiliksiz bilezik alsınlar. Onlar da yatırıma girer.
8 ayara rağbet çoğaldı diyorsunuz, 8 ayar çok düşük değil mi?
24 ayar altının 1000 gramının 995 gramı altındır, 5 gramı bakırdır. 22 ayarda 916 gram altın vardır, gerisi bakırdır. 14 ayarının 585 gramı altındır, 8 ayarda da bu oran 333'tür. Yani üçte biri altın geri kalan üçte ikisi bakırdır. Ama aldığınız fiyata göre satıyorsunuz. Yani 8 ayar olunca daha çok zarar ederim diye düşünülmesin. Hatta bazen müşteriler geliyor bir bileklik veya kolye alacak, iki tane alıyor. Bunlar ilk çıktığında renk değişmesi gibi sorunlar yaşanabiliyordu ama şimdi buna çözüm buldular. İşçilik kalitesini de artırdılar. Ama ne olur, alım satımdaki fark 8 ayarda da aynı, 14 ayarda da aynı, değişen bişey yok. Sadece alım gücüne hitap ettiği için bilhassa gençler çok alıyorlar.
Peki sahte altın geldi mi hiç karşınıza?
Bunu iş edinmiş kalpazanlar her zaman her dönemde olabiliyor. Ama artık kuyumcu arkadaşlar da bilinçli emniyetimiz de o konuda çok hızlı, olduğunda anında yakalanıyor. Zaten yok denecek kadar azaldı. Olduğunda da çabuk yakalanıyor zaten.
Peki biri altın bozdurmaya geliyor diyelim kendisi de farkında değil sahte olduğunun, bunun gibi bir olay yaşadınız mı?
Öyle değil de bazen ellerinde bir sürü bilezikle geliyorlar, bozduracağız diyorlar, tabi hediye gelmiş, hesaplıyoruz, şimdi çok gösterişli 8 ayar bilezikler yapılıyor, normalde o bilezik baktığınız zaman 1000-1500 lira edecek, hesaplıyoruz 150 lira çıkıyor, şaşırıyor adam, şok oluyor, hele bir de yakınından geldiyse çok şaşırıyor. Bir de bizim milletimizde şu var, ben ediye götürdüm aynısı gelecek diye bir düşünce var. Hiç unutmuyorum bir gün biri geldi, dedi ki “ya ben buna sarı lira götürdüm, o bana küçük altın getirdi” dedi, birinin fiyatı 600 lira biri 15 lira, ben buna dava açacağım dedi, şahit olur musunuz dedi. Abi öyle şey olmaz sen senet yapmıyorsun bu hediyeleşmek onun da gücü yokmuş bu kadar getirmiş, diye zor ikna ettik adamı.
Eskiden kalma sarı liralardan bahsettiniz, bunlar şimdi antika olarak işlem görmüyor mu?
Onlar tabi ki Osmanlı parası olduğu için antika ama daha sonra basılması yasal olmamasına rağmen tekrar basılanlar var. Asıl olanlar Osmanlıdan kalma olanlar antika olduğu için yaz döneminde de talep arttığı için cumhuriyet altınında pahalı oluyor, antika değeri alıyor. Ama bunlar kışın geldiğinde talep olmuyor, siz satmak istiyorsunuz, kuyumcu alsa kime satacak, bu sefer antika değerini vermiyor kuyumcu çünkü o da ucuza verecek, eritecek böylece düşük fiyata satılıyor. Bunun için yatırım aracı olarak onları tavsiye etmiyoruz.
Altın sektörü son 10-15 yıldır Türkiye'de faizlerin çok düşük olması, enflasyonun düşük seyretmesinden dolayı insanlar çok hızlı ev sahibi olabiliyorlar, araba sahibi olabiliyorlar, dolayısıyla paranın büyük kısmı oraya kaydı. 2000 den önceki yıllara göre kuyumcu satışları %50 azaldı.
